Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги самарқанд иқтисодиёт ва сервис институти

INVESTITSIYALARNING O'ZIGA XOS XUSUSIYATLARI 
In
v
es
to
rl
arn
in
g
 s
h
ax
si
y
 m
aq
sa
d
la
ri
 
u
m
u
mi
y
 i
q
ti
so
d
iy
 ma
q
sa
d
lar
g
a m
o
s 
k
el
ma
sl
ig
i m
u
m
k
in
 
In
ves
ti
ts
iy
al
ar 
d
ar
o
m
ad
 o
li
sh
g
a 
q
ara
ti
lg
an
 
U
lar ma'
lu
m 
v
aq
tg
a 
k
ap
it
al
 q
o
'y
ad
il
ar, 
h
ar 
h
o
ld
a b
u
 i
n
d
iv
id
u
al
d
ir
 
In
v
es
ti
ts
io
n
 jar
ay
o
n
d
a as
o
si
y
 
x
us
u
si
yat
lar 
talab
, 
takl
if 
v
a 
n
ar
x
, 
shu
n
in
gd
ek
 m
u
lk
, 
un
g
a bo
'l
g
an
 
h
u
q
u
q
lar, 
q
im
mat
li
 q
o
g
'o
zl
ar, 
p
u
ll
ar, 
tex
n
o
lo
g
iy
al
ar,
 l
it
se
n
zi
y
al
ar, 
in
te
ll
ek
tu
al
 
q
ad
ri
y
at
lar va
 b
o
sh
q
al
ar b
o
'l
g
an
 ma
xsus
 
res
u
rs
lar
d
an
 fo
y
d
al
an
il
ad
i
 
X
av
fn
in
g
 m
av
ju
d
li
g
i
 

---

11 
 
investitsiyalar 
bo‘lib 
hisoblanadi. 
Qimmatbaho 
qog‘ozlarga 
qilinadigan 
investitsiyalar  portfel  investitsiyalari,  fizik  aktivlariga  qilinadigan  investitsiyalar  esa 
real  investitsiyalar  deb  e’tirof  etiladi.  Umuman  olganda  mablag‘larni  real  aktivlarga 
yoki  moliyaviy  aktivlarga  investitsiyalash  mumkin.  Barcha  turdagi  investitsiyalar 
milliy  iqtisodiyotni  rivojlantirish  aksi  bo‘lib  hisoblanadi.  Ayniqsa  yirik  korxonalar 
barpo  etish,  innovatsion  loyihalarni  investitsiyalar  orqali  moliyalashtirish  va 
tadbirkorlikning  ayrim  sohalarini  rivojlantirish  uchun  investitsiyalarning  o‘rni 
beqiyosdir. Ushbu investitsiya shakllari har qanday korxona iqtisodiyotini harakatga 
keltiruvchi va uning raqobatbardoshligini ta’minlashda muhim ahamiyatga ega. 
Investitsiyalar  eng  istiqbolli  moliyaviy  sohalardan  biridir.  Investitsiyalar 
nafaqat  korxonalar  egalariga,  moliyaviy  birjalarda  tajribali  ishtirokchilarga,  balki 
minimal  kapital  bilan  investitsiya  qilishni  boshlashga  qaror  qilganlarga  ham  foyda 
keltiradi.  Muvaffaqiyatli  investitsiyalar  belgilangan  ish  haqiga,  davlatga,  kredit 
beradigan  moliyaviy  institutlarga  bog'liqlikdan  xalos  bo'lish  va  ish  beruvchining 
to'lovidan  oshadigan  investitsiya  daromadiga  ega  bo'lish  imkoniyatini  yaratadi. 
Albatta,  ijobiy  natijaga  erishish  uchun  avval  siz  investitsiya  nazariyasini 
o'rganishingiz, xatarlar va moliyaviy ahvolni to'g'ri baholashingiz kerak. Kapitalning 
eng samarali shakllari ko'chmas mulk, aktsiyalar, obligatsiyalar, aktsiyalardir. Ammo 
siz  biznesga,  omonatlarga,  qimmatbaho  metallarga  yoki  valyutaga  sarmoya 
kiritishingiz mumkin. Qimmatbaho qog'ozlar uzoq muddatli investitsiyalar uchun eng 
foydali  hisoblanadi,  ammo  shu  bilan  birga  ular  Ajam  investor  uchun  eng  qiyin 
tushunchadir. Investitsiya qilish uchun siz o'zaro fond bilan bog'lanishingiz, bankdan 
yoki  ikkilamchi  bozorda  aktsiyalar  sotib  olishingiz  mumkin.  Investitsiyalarni  jalb 
qilish  ko'plab  tashkilotlar,  korxonalar,  boshqaruv  kompaniyalari  va  banklar 
investorlarga  qiziqish  bildiradigan  dolzarb  masaladir,  shuning  uchun  ko'pincha  o'z 
segmentida investitsiyalarga muhtoj bo'lganlar o'zlarining aktsiyadorlarini topadilar. 
Boshqa bir variant – moliya bozoriga sarmoya kiritish, masalan, Forex. Ammo 
bu  o'ziga  xos  tote.  Yutilgan  pul  miqdori  tashkilotchilarning  komissiyasini  hisobga 
olmasdan  yo'qolgan  pul  miqdoriga  teng  bo'ladi.  Albatta,  biznesning  to'g'ri  olib 
borilishi  bilan,  tebranishlarda  o'ynashga  harakat  qilmasdan,  aksiyalarni  muntazam 
ravishda sotib olish sharti bilan, xususan, pastroq narxlarda, Forex munosib daromad 
keltirishi  mumkin,  garchi  depozit  qo'yilgan  taqdirda  ham.  Ammo  fond  bozorida 
muvaffaqiyatli  ishlashni  boshlash  uchun  tasodifiy  harakat  qilmaslik,  tranzaktsion 
xarajatlarni  optimallashtirish,  tanlangan  mezonga  ko'proq  mos  keladigan  boshqa 
kompaniyalar aniqlanganda, o'z investitsiya strategiyangizni ishlab chiqish muhimdir.