Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги самарқанд давлат университети

2. Меҳнат ресурсларининг прогноз балансини тузиш усули
Меҳнат ресурсларининг прогноз баланси ҳисобот баланси 
кўрсаткичларини, меҳнат ресурсларининг ўсиши, иқтисодий фаолият 
тармоқлари ва турлари бўйича тақсимланиши истиқболларини, ишга 
жойлаштирилиши керак бўлган аҳоли сонини, шунингдек, мамлакат ва 
минтақаларни 
ижтимоий-иқтисодий 
ривожлантириш, 
фан-техника 
тараққиёти ютуқларини жорий этиш прогнозини ҳисобга олган ҳолда 
тузилади.
Ишга жойлаштирилиши керак бўладиган меҳнат ёшидаги аҳолининг 
кўпайишини аниқлаш вақтида ишчи кучини текшириб чиқиш натижалари 
бўйича олинган маълумотлардан фойдаланилади. Бунинг учун меҳнат 
ёшидаги аҳолининг тахмин қилинаётган кўпайишига ишлашни 
истамайдиган ёки ишга киришиш имконига эга бўлмаган шахслар сони, 
шунингдек, норасмий секторда банд бўлган шахслар сони миқдорида 
тузатиш киритилади (камайтирилади).
Меҳнат ресурслари балансининг прогнози прогноз ҳисоб-китоби 
маълумотлари асосида меҳнат ресурслари ҳисобот балансини тузиш учун 
назарда тутилган тадбирларга мувофиқ ишлаб чиқилади.
3. Меҳнат ресурслари ҳамда ишга жойлашишга муҳтож шахслар сони 
баланси маълумотларидан фойдаланиш.
Меҳнат ресурслари ва ишга жойлашишга муҳтож шахслар сонининг
ҳисобот ва прогноз баланслари асосида меҳнат ресурсларининг иш билан 
бандлик даражаси ҳамда ишсизлик даражаси аниқланади, иш билан 
бандликни давлат томонидан тартибга солиш ва аҳоли даромадларини 
ошириш чора-тадбирлири ишлаб чиқилади. 
Меҳнат ресурсларининг иш билан бандлик даражаси қуйидаги 
формула бўйича фоизларда ҳисоблаб чиқарилади: 
Бд

Б : ИФ

 

100,
Бунда: Бд - меҳнат ресурсларининг иш билан бандлик даражаси; Б - 
иш билан бандлар сони; ИФ - иқтисодий фаол аҳоли сони.
Ишга жойлашишга муҳтож шахслар салмоғи (ёки умумий ишсизлик 
даражаси) қуйидаги формула бўйича аниқланади: