Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги самарқанд давлат университети

Учинчи босқичда (2001-2005йй.) қуйидаги вазифаларни амалга 
ошириш кўзда тутлади: ишчи кучига талабнинг ошиши ва унинг 
таклифини камайтиришга йўналтирилган тадбирларни амалга оширишни 
кучайтириш; бандлик хизмати ва унинг инфратузилмасида қудратли ва тез 
ривожланувчи тизимни яратиш; ишсизликни йўл қўйилиши мумкин бўлган 
даражагача қисқатириш; иш билан банд бўлмаган маҳаллий ходимларнинг 
малакаси, рақобатбардошлиги, ижтимоий ҳимояси ва экспортни ошириш, 
меҳнат бозори, бандлик ва ишсизликни тартибга солишнинг самарали 
ташкилий-иқтисодий ва ҳуқуқий механизмларини яратиш ва ҳоказолар. 
қайд этилган вазифаларни бажариш ижтимоий йўналтирилган 
меҳнат бозорининг шаклланишига олиб келади. 
Мазкур бозор ривожланишининг кейинги босқичида (2006-2010йй.) 
ишчи кучи талаби ва таклифи ўртасидаги бозор мувозанатига эришиш 
мумкин. 
Буларнинг барчасида меҳнат бозорининг самарали ривожланишига 
йўналтирилган ишчи кучига талабнинг ошиши ва унинг таклифи 
камайиши бўйича иқтисодий-ижтимоий ва ташкилий тадбирлар мажмуаси 
мужассамлашган. 
Меҳнат бозорининг ривожланиш босқичларида қайд этилган 
тадбирларнинг амалга оширилиши яқин келажакда ишчи кучига талаб ва 
таклиф ўртасидаги бозор мувозанатига эришиш, пировардида меҳнат 
ресурсларининг оқилона бандлигини таъминлаш ва ишсизликни 

---

69 
камайтиришга олиб келади. 
 
Таянч иборалар 
Меҳнат бозори; таркибий қисмлари; ишчи кучига талаб; таклиф; 
қиймати; рақобат; меҳнат бозорининг шаклланиши; меҳнат бозорининг 
эркинлиги; ихтиёрийлиги; меҳнат бозори конъюктураси; ўсиши; 
камайиши; меҳнат бозори моделлари: соф рақобат; монопсония модели; 
икки томонлама монополия; Франция модели; Швеция модели; Америка 
модели; Япония модели; меҳнат бозорини тартибга солиш; Ўзбекистон 
Республикасининг “Меҳнат кодекси”; Ҳалқаро Меҳнат Ташкилотининг
Конвенцияси; жамоавий битимлар; шахсий шартномалар; ижтимоий-
иқтисодий муносабатлар; худудий тақсимланиш; ишчи кучига талабни 
ошириш; рағбатлантириш; иқтисодиёт тармоқлари; иш жойларини яратиш; 
мулкчиликни турли шакллари; ишчи кучиларига таклифнинг камайтириш 
усули; ишчи кучлари; “Кадрлар тайёрлаш миллий дастури”; ишчи 
кучларига талабни камайтириш; ишчи кучларини такрор ишлаб чиқариш; 
ишчи кучлари таклифини кўпайтириш; меҳнат ресурслари; қайта 
тақсимлаш; меҳнат бозори; ривожланиши; босқичлари; вазифалари.