Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги самарқанд давлат университети

Fanning o’quv rejasidagi boshqa fanlar bilan o’zaro bog’liqligi va uslubiy 
jihatdan uzviy ketma-ketligi 
 
 
«Mehnat iqtisodiyoti va sosiologiyasi» fani bir qancha ijtimoiy va iqtisodiy 
fanlar bilan bog’liqdir. Ular jumlasiga: «Mehnat iqtisodiyoti», «Personalni 
boshqarish», «Iqtisodiy sosiologiya», «Iqtisodiy nazariya», «Mehnat bozori», 
«Psixologiya» , «Aholini ijtimoiy muhofaza qilish», «Sosiologiya» kabi bir 
qancha ijtimoiy va iqtisodiy yo’nalishdagi qator fanlar bilan o’zaro bog’liq 
hamda uslubiy jihatdan uzviydir. 
Fanni o’qitishda zamonaviy axborot va pedagogik texnologiyalar 
Talabalarning 
“Mehnat 
iqtisodiyoti 
va 
sosiologiyasi” 
fanini 
o’zlashtirishlari uchun o’qitishning ilg’or va zamonaviy usullaridan foydalanish, 
yangi informasion-pedagogik texnologiyalarni tadbiq qilish muhim ahamiyatga 
egadir. Fanni o’zlashtirishda darslik, o’quv va uslubiy qo’llanmalar, ma’ruza 
matnlari, tarqatma materiallar, elektron materiallar, virtual stendlar va boshqa 
o’quv qurollaridan foydalaniladi. Ma’ruza va amaliy mashg’ulotlarda mos 
ravishdagi ilg’or pedagogik texnologiyalardan foydalaniladi.
 
 

---

44 
 ASOSIY QISM 
1-mavzu: «Mehnat iqtisodiyoti va sosiologiyasi» fanining 
predmeti va mazmuni.  
Fanning predmeti, maqsadi va asosiy vazifalari. Mehnat haqidagi asosiy 
tushunchalar. Mehnat jarayonining tarkibiy qismlari. Mehnatning iqtisodiy, 
ijtimoiy va fiziologik komponentlari. Mehnatning ijtimoiy, moddiy, iqtisodiy 
mohiyati. Mehnat predmetlari. Mehnat vositalari. Jonli mehnat sarflari. 
Mehnatning inson va jamiyatning rivojlanishidagi o’rni. Mehnatning mazmuni 
va tasnifi, xususiyatilari. Ijtimoiy mehnatning funksiyalari. Mehnat to’g’risidagi 
fanning yuzaga kelishida islom iqtisodiyoti mafkurachilari va Sharq iqtisodiy 
tafakkurining o’rni. B.Naqshbandiy, Sohibqiron A. Temurning mehnatga oid 
qarashlari. O’zbekiston Respublikasida “Mehnat kodeksi”ning qabul qilinishi va 
uning mazmun, mohiyati. O’zbekiston Respublikasida “Aholini ish bilan 
ta’minlash to’g’risida” gi Qonunning mazmun va mohiyati. “Mehnat 
iqtisodiyoti va sosiologiyasi” fanining predmeti, maqsadi va vazifalri. Mehnat 
ehtiyojlarni qondirish usuli. Mehnat sohasidagi ijtimoiy mehnat munosabatlari. 
Jamiyat ijodkorligi va taraqqiyot omillari. Insonning kamol topishida 
mehnatning roli. Mehnatning turlari. Aqliy va jismoniy mehnat. Insonning 
yaratuvchanligi. Ijodiy va innovasion mehnat. Mehnat mazmunini tahlil qilish. 
Mehnat jarayoni funksiyalari. Mehnat ishlab chiqarish omili sifatida.