Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги ўрта махсус, касб-ҳунар таълими маркази

18-мавзу: Ўзбекистон, Марказий Осиё минтакаси ва халқаро миқёсда юзага келаётган экологик таҳдидлар.

1. Ёшларда экологик тарбия ва экологик маданиятни шакллантириш муҳим вазифа эканлиги. Экологик муҳит ва экологик тизим тушунчалари.

2. Экологик муҳит ва тизим бузилиши натижасида юзага келаётган муаммоли вазиятлар.
3. Халқаро ҳамда Ўзбекистон миқёсида экологик таҳдидларнинг олдини олиш борасида олиб борилаётган ишлар.


19-мавзу: Эпидемиологик касалликларнинг юқиш йўллари ва профилактикаси.
(амалий машғулот).

1. Фавқулодда вазиятларга олиб келувчи касалликларнинг юқиш йўлларини аниқлаш.

2. Зооназ ва паразитар касалликларнинг белгиларини аниқлаш. Инфекцияга қарши тиббий дори воситаларини қўллашни ўрганиш.
3. Касалликларнинг олдини олиш бўйича чора-тадбирларни амалга оширишни ўрганиш. Инфекция манбааларини зарарсизлантириш.
4. Аҳоли ўртасида касалликларнинг олдини олиш бўйича тушунтириш ишлари олиб боришнинг аҳамиятини билиш.
5. Аҳолини сифатсиз озиқ-овқат маҳсулотларидан заҳарланиши ва ушбу ҳолатларда биринчи тиббий ёрдам кўрсатиш тартиби.


20-мавзу: Фавқулодда вазиятлар юзага келганда биринчи тиббий ёрдам
ва ўз-ўзига ёрдам кўрсатиш (амалий машғулот).

1. Сунъий нафас бериш ва юракни уқалашни машқ қилиш. Эпилепсия ва шок ҳолатларида биринчи ёрдам беришни ўрганиш.

2. Ҳайвон тишлаганда, илон хамда захарли хашоратлар чаққанида биринчи тиббий ёрдам беришни машқ қилиш.
3. Экстремал вазиятлар, стресс ва сурункали чарчаш ҳолатида биринчи тиббий ёрдам беришни машқ қилиш. Товуш ва зарарли одатларнинг инсон организмига салбий таъсирини аниқлаш.
4. Иссиқ ва совуқдан таъсирланганда биринчи тиббий ёрдам беришни машқ қилиш.
5. Инсон саломатлигини суғурталаш тартиби ва унинг аҳамияти.


Амалий машғулотларни ўтиш юзасидан тавсиялар:

1. 
   Амалий машғулотларни ўтказишда ФВВ, ИИВ, ДАН, ёнғин хавфсизлиги, тез тиббий ёрдам, қутқарув хизматлари биланҳамкорлик қилиш.
   
2. 
   Амалий машғулотларни ўтишда таълим муассасаси шароитидан келиб чиққан ҳолда юз бериши мумкин бўлган фавқулодда вазиятлар турларига яқин ҳолат ташкил этиш.
   
3. 
   Заруриятга кўра малакали мутахассисларни амалий машғулотларга жалб этиш.
   
4. 
   Амалий машғулотларда белгиланган меъёрлар бажарилишини таъминлаш. Ўйин ва мусобақавий усуллардан самарали фойдаланиш.
   
5. 
   Фавқулодда вазиятларга маънавий-руҳий тайёргарликни амалга ошириш учун қўрқув ҳиссини пайдо қилувчи шароит яратиш ва ундан чиқиб кетиш йўлларини ўргатиш.
   
6. 
   Уй вазифаси бериб, яшаш жойларида, қишлоқ хўжалиги ва саноатда шахсий хавфсизликка таҳдид солувчи ҳолатлар ва омилларни аниқлаш.
   
7. 
   Хавф солувчи омилларга қарши курашда ўқувчи томонидан қилиниши керак бўлган амалий ҳаракатлар хусусида ёзма ишлар олиш.
   
8. 
   КТЭЗМдан муҳофазаланишда шамол йўлларини аниқлаш. Нафас ҳамда кўриш аъзоларини ҳимояловчи дастлабки воситалар ясаш ва улардан фойдаланишни амалда кўрсатиш.
   
9. 
   Эгасиз қолган ҳар қандай буюмга эътибор бериш ҳамда у ҳақда ўзгаларни огоҳлантириш. ИИБ ходимларига хабар беришни ўргатиш.
   
10. 
    Инновацион педагогик технологиялардан фойдаланган ҳолда, намунавий амалий ҳаракатлар бўйича ўқув-услубий материаллар намойиш этиш. Улардаги ҳаракат тартибини амалиётга кўчириш.