|
ўқув режа ва соатлар тақсимоти
Т.р.
|
Мавзулар номи
|
Умумий юклама
|
Умумий юклама соатлар
|
Аудитория юкламаси
|
мустақил иш
|
жами
|
назарий
|
амалий
|
лаборатория иши
|
семенар
|
курс иши
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
9
|
10
|
1
|
Кириш . Ҳаёт фаолияти хавфсизлиги ўқув фанининг мақсад ва вазифалари.
|
3
|
2
|
2
|
|
|
|
|
1
|
2
|
Ёнғин ва унинг зарарловчи омиллари. Ёнғинда ҳаракатланиш тартиби.
|
5
|
4
|
2
|
2
|
|
|
|
1
|
3
|
Кундалик ҳаётда маиший уй жиҳозларидан тўғри фойдаланиш.
|
3
|
2
|
|
2
|
|
|
|
1
|
4
|
Ёнғиндан шикастланганда биринчи тиббий ёрдам бериш.
|
2
|
2
|
|
2
|
|
|
|
|
5
|
Террорчилик ҳаракатлари содир бўлганда харакатланиш тартиби. Ахборот хавфсизлиги.
|
4
|
2
|
2
|
|
|
|
|
2
|
6
|
Мажбурий ёлғизлик ҳолатида ўзини тутиш қоидалари.
|
4
|
2
|
2
|
|
|
|
|
2
|
7
|
Зилзила ва уларда харакатланиш тартиби. Зилзила оқибатларидан муҳофазаланиш усуллари.
|
5
|
4
|
2
|
2
|
|
|
|
1
|
8
|
Зилзилада биринчи тиббий ёрдам бериш тартиби.
|
2
|
2
|
|
2
|
|
|
|
|
9
|
Гидрометеорологик хавфли ҳодисалар билан боғлиқ фавқулодда вазиятлар ҳамда уларда хавфсизлик қоидаларига риоя этиш.
|
3
|
2
|
2
|
|
|
|
|
1
|
10
|
Транспорт воситалари билан боғлиқ фавқулодда вазиятлар ва уларда ҳаракатланиш тартиби.
|
2
|
2
|
2
|
|
|
|
|
|
11
|
Радиация манбалари ва кучли таъсир этувчи заҳарли моддалар (КТЭЗМ)нинг зарарли таъсири.
|
3
|
2
|
2
|
|
|
|
|
1
|
12
|
Аҳолига радиациянинг зарарли таъсири ва ундан ҳимояланиш йўллари.
|
2
|
2
|
|
2
|
|
|
|
|
13
|
КТЭЗМдан муҳофазаланиш ва ундан заҳарланганда биринчи тиббий ёрдам кўрсатиш.
|
2
|
2
|
|
2
|
|
|
|
|
14
|
Фавқулодда вазиятларда аҳолининг муҳандислик муҳофазасини ташкил этиш. Бинолар ва қурилиш ашёларининг ўзига хос хусусиятлари.
|
4
|
2
|
2
|
|
|
|
|
2
|
15
|
Экологик муҳит бузилишининг инсон ҳаётий фаолиятига зарарли таъсири ва унинг натижасида юзага келаётган муаммоли вазиятлар.
|
3
|
2
|
2
|
|
|
|
|
1
|
16
|
Ўзбекистон, Марказий Осиё минтакаси ва халқаро миқёсда юзага келаётган экологик таҳдидлар.
|
4
|
2
|
2
|
|
|
|
|
2
|
17
|
Эпидемиологик фавқулодда вазиятлар.
|
3
|
2
|
2
|
|
|
|
|
1
|
18
|
Фавқулодда вазиятлар юзага келганда биринчи тиббий ёрдам ва ўз-ўзига ёрдам кўрсатиш.
|
4
|
2
|
|
2
|
|
|
|
2
|
|
Жами:
|
58
|
40
|
24
|
16
|
|
|
|
18
|
Ушбу дастур ўрта махсус, касб-ҳунар таълим муассасаларида ўқитилаётган “Чақирувга қадар бошланғич тайёргарлик” ўқув фанидаги “Фуқаро муҳофазаси” ҳамда “Тиббий билим асослари” бўлимлари, шунингдек, “Меҳнат муҳофазаси ва техника хавфсизлиги” ўқув фанларидаги мавзуларни такрорланмаслигини эътиборга олган ҳолда тузилган.
Академик лицей ҳамда касб-ҳунар коллежлари йўналиши ва таълим мазмуни,ҳудудий ўзига хосликдан келиб чиққан ҳолда ўқув дастурига 15% гача ўзгартириш киритилиши мумкин.
Дастурнинг мазмуни
1-мавзу: Кириш. Ҳаёт фаолияти хавфсизлиги ўқув фанининг мақсад ва вазифалари.
Назарий: Ҳаёт фаолияти хавфсизлиги ўқув фанининг мақсад ва вазифалари. Ҳаёт фаолияти хавфсизлиги - ҳаётий зарурат эканлиги. Фуқароларни турли кўринишдаги фавқулодда вазиятларда тўғри ҳаракатланиш ҳамда уларнинг оқибатларини бартараф этишга ўргатишнинг аҳамияти. Фавқулодда вазиятларда тўғри ва тезкор қарор қабул қила оладиган, юксак ахлоқий ва маънавий фазилатларга эга, ўзини ва ён-атрофдагиларни турли тусдаги фавқулодда вазиятларнинг зарарли таъсиридан ҳимоя қила оладиган баркамол авлодни вояга етказиш ўқув фанининг асосий вазифаси эканлиги.
Ўзбекистон Республикасининг фавқулодда вазиятларга оид қонунлари ва меъёрий-ҳуқуқий ҳужжатларининг моҳияти. Ўзбекистонда фавқулодда вазиятларни бартараф этиш, оқибатларини камайтириш ва бундай вазиятларда ҳаракат қилишнинг ҳуқуқий асослари. Ўзбекистон Республикаси Конституцияси.
Фавқулодда вазият тушунчаси. Фавқулодда вазиятларда ёрдам беришнинг асосий тамойил ва қоидалари.
Халқаро нуфузли ташкилотлар ва мамлакатлар фаолиятида турли тусдаги фавқулодда вазиятларнинг олдини олиш,уларнинг инсон ҳаёти, атроф-муҳит, қишлоқ хўжалиги, саноат, фан ва маданият, тадбиркорлик ва бизнесга зарарли оқибатларини камайтириш борасидаги муаммоларнинг асосий масалага айланганлиги.
2-мавзу: Ёнғин ва унинг зарарловчи омиллари.
Назарий: Ёнгин тушунчаси. Ёнғиннинг зарарловчи омиллари. Ёнғин хавфсизлиги қоидаларини билиш ва уларга амал қилишнинг аҳамияти. Ёнғинга қарши кураш жиҳозларининг вазифаси, уларнинг мавжудлиги ва ишга яроқлилик ҳолати. Ёнғинни ўчириш воситаларидан фойдаланиш.
Ёнғин катта миқдорда моддий ва маънавий зарар етказувчи офат сифатида. Ёнғиндан моддий ва маънавий бойликларни асраш. Ёнғин юзага келганда ҳаракатланиш тартиби.
3-мавзу: Ёнғинда ҳаракатланиш тартиби.
Амалий: Ёнғинни ўчириш жиҳозларининг мавжудлигини ва уларнинг ишга яроқлилик ҳолатини текшириш. Ёнғинни ўчириш воситаларидан фойдаланишни машқ қилиш. Ёнғин юзага келганда ҳаракатланиш тартибини машқ қилиш. Ёнғинда бино конструкциялари ва қурилиш ашёлари томонидан юзага келиши мумкин бўлган хавфни эътиборга олиб ҳаракатланиш. Ёнаётган бинони тарк этиш. Моддий ва маънавий бойликларни ёнғиндан асраш бўйича ҳаракатларни машқ қилиш.
4-мавзу: Кундалик ҳаётда маиший уй жиҳозларидан
фойдаланиш қоидалари.
Амалий: Табиий газ ва ундан фойдаланиш қоидалари. Табиий газ тизими ва ускуналарида юзага келадиган носозликлар. Ноқонуний, қўлбола газ ускуналаридан фойдаланиш натижасида юзага келадиган салбий ҳолатлар. Турар жойларда табиий газ тарқалганда ҳаракатланиш тартиби.
Бино ва иншоотларни иситишда кўмир ёқилғисидан тўғри фойдаланиш. Ис газидан захарланишнинг белгилари.
Электр энергиясидан фойдаланиш қоидалари. Электр энергияси тизимида юзага келадиган носозликлар. Ноқонуний электр ускуналари ва жиҳозларидан фойдаланишнинг салбий оқибатлари. Шартли равишда газ, очиқ қолган электр симларидан муҳофазаланиш. Уларнинг таъсирини билиш ва зарарловчи манбаларини бартараф этиш.
Газ ва электр токидан жароҳатланганда биринчи ёрдам бериш тартиби.
5-мавзу: Ёнғиндан шикастланганда биринчи тиббий ёрдам бериш.
Амалий: Ҳодиса жойини кўздан кечириш. Ёнғиндан шикастланиш тури ва даражаларини аниқлаш. Ёнғиндан шикастланганда биринчи тиббий ёрдам бериш. Мавжуд имкониятлардан келиб чиққан ҳолда дастлабки тиббий ёрдам кўрсатиш. Шикастланган жойларга турли микроблар тушмаслигини таъминлаш. Ёнғиндан шикастланган кишини тиббий муассасага етказиш тартибини машқ қилиш.
6-мавзу: Террорчилик харакатлар юз берганда ҳаракатланиш тартиби.
Ахборот хавфсизлиги.
Назарий: Террорчилик ҳаракатлар ва уларнинг инсониятга қарши эканлиги. Терроризмнинг глобал муаммога айланиб бораётганлиги. Террористик ҳаракатларнинг турлари. Халқаро терроризм. Ўзбекистонда юз берган террорчилик ҳаракатлари ва уларнинг кенг жамоатчилик томонидан қораланиши. Унга қарши кураш ва ундан муҳофазаланиш Ўзбекистон Республикаси фуқароларининг бурчи эканлиги. Таълим муассасасининг бундай ҳаракатлар объекти бўлишдан сақланиш чоралари. Террорчилик тусдаги хавф эълон қилинганда ҳаракатланиш тартиби.
Миссионерлик, оммавий маданият ва ахборот хуружларининг зарарли таъсиридан муҳофазаланиш. Маълумотларни йиғиш, боғлаш, таққослаш ва таҳлил қилишнинг аҳамияти. Оммавий тартибсизликларда ҳамда криминоген вазиятларда шахсий хавфсизликни таъминлаш ва ўзини тутиш қоидалари. Оломон тушунчаси ва оломоннинг психологияси. Оломонда юзага келадиган хавф-хатарлар. Миграция жараёнлари оқибатида инсон ҳаётига туғилаётган хавф-хатарлар. Ушбу йўналишдаги ҳуқуқий-меъёрий ҳужжатларни билишнинг аҳамияти.
7-мавзу: Мажбурий ёлғизлик ҳолатида ўзини тутиш қоидалари.
Назарий: Табиий муҳитда (тоғда, чўлда, сувда, ўрмонда) мажбурий ёлғизлик ҳолатида ўзини тутиш қоидалари ва ҳаракатланиш тартиби. Табиий муҳитда тўғри ориентирланишнинг аҳамияти. Мавжуд ашё ва воситалардан оқилона фойдаланиш. Фавқулодда вазиятларда хабар сигналларини бериш тартиби.
Техноген вазиятларда (лифтда, транспортда, иншоот ва биноларда) мажбурий ёлғизлик ҳолатида ўзини тутиш қоидалари. Мавжуд воситалар ва имкониятлардан оқилона фойдаланиш. Куч ва мавжуд воситаларни тежаш.
Фавқулодда вазиятларга маънавий - руҳий тайёргарлик. Руҳий ёлғизлик ҳолатининг белгилари ва салбий оқибатлари. Ижтимоий кўринишдаги фавқулодда вазиятлар.
Кундалик ҳаётда шахсий хавфсизликни таъминлаш. Хавфли ҳолатларни олдиндан кўра билиш, таҳлил қилиш, қарор қабул қилиш, хавфсизликни таъминлаш. Ўзлаштирилган кўникма ва малакалардан фойдаланиб дастлабки чораларни кўриш. Омон қолиш кўникмаларини эгаллаш. Тезкор хизматларни чақириш.
Do'stlaringiz bilan baham: |
