Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги олий таълим тизими педагог ва раҳбар кадрларини

4. Педагогик фаолиятда 
актёрлик ва режиссёрлик 
маҳорати 
10) 
кийим ёқасини тортиш – ёлғони ошкор бўлганлигини сезган 
одам ёки ғазабдан ҳаво етишмаслиги;
11) бирор нарсага таянишга бўлган интилиш – вазиятнинг 
мураккаблигини ҳис қилиш, ушбу вазиятдан чиқиб кетиш йўлини топа 
олмаётганлигидан далолат беради.
Педагоглик 
ва 
актёрликнинг 
ўзаро ўхшашликлари кўп. Бу ушбу 
фаолиятларнинг 
моҳиятидан 
келиб 
чиқади. Ҳар иккала фаолият негизида ҳам инсонлар онгига таъсир этиш 
масаласи ётади. Актёр саҳнадаги роль орқали, педагог турли педагогик 
таъсир воситалари ёрдамида инсон онгида олдиндан кўзланган ўзгаришларни 
амалга оширишга ҳаракат қиладилар. Бу касбларни бир-бирига 
яқинлаштирувчи яна бир нарса – бу ҳар иккаласи ҳам оммага қаратилиб, 
омма нигоҳида амалга оширилишидир.
Ўқитувчининг ўқув-тарбиявий машғулот, тадбирлар “сценарий”сини 
ишлаб чиқиши, унда тингловчилар фаолиятини бошқариши бу касбни 
режиссёр касбига яқинлаштиради.
Ўқитувчилар тингловчилар диққатини жамлаш, эътиборини вақт 
давомида йўналтириб туриш қанчалик қийинлигини яхши биладилар. Шунда 
ўқитувчиларга актёрлик маҳорати катта ёрдам беради. Буюк рус драматурги 
К.С.Станиславскийнинг актёрлар билан ишлаш тизими педагогнинг актёрлик 
маҳоратини оширишга катта имкон беради.
Ушбу тизимнинг асосий мақсади – актёрнинг бор қобилиятларини очиб 
беришдир. Бу албатта, ўқитувчи учун ҳам зарурдир. К.С.Станиславский 
тизимининг биринчи тамойили ҳаёт ҳақиқатидир. Саҳнада ёлғон бўлиши 
мумкин эмас (ўқитувчи ҳаракатларида самимиятсизлик, иккиюзламачиликка 
ўрин йўқ). 
Иккинчи тамойил – буюк масала тамойили. Буюк масала бу артистнинг 
асосий – яъни, инсонлар онгига муайан ғояни сингдиришнинг асосий 
мақсади. Ўқитувчи ҳам ўз фаолиятида педагогик буюк масалани доимо ёдда 

---

70