Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги олий таълимнинг

6.2. Ташкилий тузилмалар турлари 
Ташкилий тузилмалар жуда турли-туман, лекин улар умумий 
изчил боғлиқликка эга ва қонуниятларга бўйсунади. 
Бошқаришнинг ташкилий тузилмасининг асосий тури чизиқли 
ва функционал турларидир. Улар бирикиши асосида турли хил 
чизиқли-функционал тузилмалар таркиб топади. 
Шартли белгилар: Р - раҳбар, Б - бошлиқ, У - уста, Ф - 
функционал раҳбар, Ш - штаб, 1,1; 1,2; 1,3 - функционал бўлимлар. 
 
Чизиқли тузилма
унинг қуйи бошқарув бўғинлари юқори 
Ф1 
Ф2 
Ф3 
Ф4 
Ф5 
Функционал 
Ш 
Р 
Ф1 
Ф2 
1.1 
1.2 
Чизиқли штабли 
Р1 
Ф1 
Р2 
Ф2 
Ф3 
1.1 
1.2 
1.3 
У1 
У2
У3 
У4 
Чизиқли функционал 
Б2 
Б1 
У1 
У2 
Р 
Чизиқли 

---

84 
босқичдаги раҳбарга бевосита бўйсунуши билан тавсифланади. 
Чизиқли тузилмада ҳар бир ходим битта раҳбарга бўйсунади ва 
юқори тизим билан фақат у орқали боғланган бўлади. 
Чизиқли тузилманинг ижобий томонлари унинг оддий, 
ишончли, камҳаржлигидир. Ҳар бир раҳбар бутун меҳнат жамоаси 
фаолияти натижалари бўйича жавобгар. Бу стратегик ва жорий 
қарорларни қабул қилиш хуқуқи марказлашишига олиб келади. 
Чизиқли тузилмаларни хал этилувчи масалалар доираси кенг 
бўлмаган, бу масалалар ечилиши осон бўлган холларда қўллаш 
мақсадга мувофиқдир. 
Соф ҳолда чизиқли бошқарув жуда кам, асосан, бригада, бўлим, 
ширкат, кичик корхоналарда қўлланилади. 
Чизиқли 
тузилманинг 
асосий 
камчилиги 
бўғинлар 
координацияси пухта бўлмайди. Раҳбар универсал мутахассис 
бўлиши ва унга бўйсинувчи барча бўғинлар фаолиятининг ҳамма 
томонини қамраб олиши лозим.