Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги олий таълим тизими педагог ва раҳбар кадрларини

2.6.расм.
 
Оверлейли(қопланган )тузилиш. 
Жараѐн мантиқий адреслар майдони ҳажми, унга ажратилган бўлим 
ҳажмидан катта (ѐки энг катта ҳажмдан ҳам катта) бўлган ҳолатларда, баьзан 
оверлей номли ѐки қопланадиган тузилишли ташкил этадиган техникадан 
фойдаланилади. 
Асосий ғоя – фақат айни вақтда керак бўлган дастур кўрсатмаларини 
ҳотирада сақлаб туришдир. 
Оверлай тузилиш дастурининг кодининг дискда аниқ ҳотира 
кўринишида бўлади ва оверлей керакли вақтда уни драйвер орқали ўқиб 
ишлатади. Оверлей структуранинг тавсифини ѐзиш учун одатда махсус содда 
(overley 
description 
language) 
тилдан 
фойдаланилади. 
Дастурда 
ишлатиладиган ҳамма файллар дастурнинг ички чақириқларига дарахт 
кўринишдаги файл ѐрдамида тўлдирилади. 
Шуни назарда тутиш керакки,оверлейли структурани ташкил этиш кўп 
жихатдан локаллилик хоссасига боғлиқдир, бу эса ўз навбатида хотирада 
айни вақтда фақат керак маьлумотларни сақлаш имконини беради.
Динамик тақсимланиш. Алмаштириш(свопинг) - пакетли тизимлар 
билан ишлашда фиксирланган бўлимлар билан ишлаб, бошқа хеч қандай 
мураккаб нарсалардан фойдаланмаслик хам мумкин. Вақтни тақсимлаш 
тизимлари билан ишлаш вақтида, хотира хамма фойдаланувчилар 
Раздел 1 
Раздел 2 
Раздел 2 
Раздел 1 
Раздел 3 
ОС 
Раздел 3 
ОС 

---

III. НАЗАРИЙ МАТЕРИАЛЛАРИ 
57 
жараѐнларини ўзида ушлаб тура олмайдиган ҳолат рўй бериши мумкин. Бу 
холда свопингдан фойдаланишга тўғри келади.Свопинг-бу жараѐнларни 
асосий хотирадан диска ва орқага тўлиқ ўтказишдир. Жараѐнларни дискка 
қисман юклаш сахифали ташкил этилган тизимда амалга оширилади. 
Юкланган жараѐнлар ҳудди ўша адреслар майдонига ѐки бошқа жойга 
қайтарилиши мумкин. Бу чеклаш боғланиш методи хусусиятидан келиб 
чиқади. Боғланиш схемаси учун, бажариш босқичида жараѐнларни 
ҳотиранинг бошқа жойига кўчириш мумкин. 
Свопинг ҳотирани бошқаришга бевосита алоқаси йўқ, у кўпроқ 
жараѐнларни режалаштириш билан боғлиқдир.