Ўзбекистон республикaси олий вa ўртa мaхсус тaълим вaзирлиги низомий номидaги

Interfaol grafik organayzerlar:
“Baliq skeleti”, “BBB”, “Konsteptual 
jadval”, “Venn diagrammasi”, “T-jadval”, “Insert”, “Klaster”, “Nima uchun?”, 
“Qanday?” va b. Interfaol grafik organayzerlarni ajratishda bunday mashg’ulotlarda 
asosiy fikrlar turli grafik shakllarda yozma ko’rinishda ifodalanishiga asoslaniladi. 
Aslida bu grafik organayzerlar bilan ishlash ham ko’proq jihatdan interfaol ta’lim 
metodlariga tegishli bo’lib, ularning orasida boshqa farqlar yo’q. Interfaol ta’lim 
metodlarini ko’pincha turli shakllardagi o’quv mashg’ulotlari texnologiyalari bilan bir 
vaqtda qo’llanmoqda. Bu metodlarni qo’llash mashg’ulot ishtirokchilarining 

---

249 
faolliklarini oshirib, ta’lim samaradorligini yaxshilashga xizmat qiladi.Interfaol ta’lim 
metodlarining turli shakllardagi o’quv mashg’ulotlari texnologiyalari bilan qo’llash 
uchun qulayligi bir muncha shartli va aslida muayyan o’quv mashg’ulotlari 
texnologiyalari bilan boshqa yana ko’p interfaol metodlarni aniq maqsadlar yo’lida 
qo’llash mumkin ekanligini alohida ta’kidlash zarur. Mantiqiy nuqtai nazardan 
interfaollik, eng avvalo, ijtimoiy subʼektlarning suhbat (dialog), o’zaro hamkorlikka 
asoslangan harakat, faoliyatni olib borishlarini ifodalaydi. Ta’lim sohasida faoliyat 
yuritayotgan har bir mutaxassis yaxshi biladiki, an’anaviy ta’lim ham suhbat (dialog)ga 
asoslangan va bu suhbat quyidagi o’zaro munosabatlar shakllarida tashkil etiladi:
An’anaviy ta’limda ham tabiiy ravishda suhbat asosini axborot tashkil etadi. 
Ammo axborot uzatishning asosiy manbai tarbiyachining tajribasi bo’lib, bu jarayonda 
u yetakchilik, dominantlik qiladi, ya’ni u mashg’ulotning asosiy vaqtida bilimlarni 
og’zaki tarzida bolajonlarlarga yetkazib berishga intiladi. Faollik ko’rsatish 
bolajonlarnigagina xos bo’lib, bolajonlarlar bu vaziyatda sust tinglovchi bo’lib qoladi.
Adabiyotlar: 
1.
I.A. Karimov«Barkamol avlod O’zbеkiston taraqqiyoti poydеvori» T.«Sharq», 
1997y. 
2.
Babayeva D.R. “Nutq o’stirish nazariyasi va metodikasi” T.:-2018y.