22
Hayotga kirib kelayotgan bola va o‘smir, yigit va qiz ko‘pgina muammolarga
ro‘baro keladi. Shular orasida istiqbolda na’munali jamiyatni rivojlantirishning
yangi yo‘llarini, hayot – tartib qoidalari tizimini va qadriyatlarini belgilash,
ijtimoiy
holatlarni mustahkamlash va kasb tanlash muammolar asosiy o‘rin tutadi .
Yoshlarning ijtimoiy faolligi muammosini o‘rganish
jarayoni shuni
ko‘rsatmoqdaki, u hali yetarlicha o‘rganilmagan, ayniqsa, yoshlar bilan ishlash,
dunyoqarash va milliy qadriyatlarni shakllantirish yo‘llari tadqiq etilgan alohida
monografiya, risola yoki ilmiy tadqiqotlar yetarli emasligi muammoning dolzarbligini
belgilamoqda. [4]
Yoshlarda ijtimoiy faolligini oshirish natijaviylikni ta’minlash uchun ularning
boshlang‘ich tushunchalari, ijtimoiy faolligining ahamiyati va zaruriyati haqidagi
fikrlariga
ilmiy yondashish; ta’lim-tarbiya jarayoni hamda tarbiyaviy munosabatlar
jarayonlarida motivlarning o‘ziga xos xususiyatlarini inobatga olish; yoshlarda ilm
olishga bo‘lgan ijobiy motivlarni shakllantirish; yoshlarda ijtimoiy faolligini oshirish
uchun zaruriy va qulay shart-sharoitlar yaratuvchi ijodiy muhitni vujudga keltirish;
pedagogik jarayonlarning o‘zaro bog‘liqligi va aloqadorligini ta’minlash; ijtimoiy
faolligini oshirish jarayonlariga innovatsion tuzilishga ega bo‘lgan murakkab
pedagogik tizim sifatida yondashish; pedagogik jarayonlarda yoshlarda o‘tmish va
kelajak haqidagi boy tasavvurni shakllantiruvchi refleksiv yondashuvni joriy etish;
pedagogik jarayonlarda shaxsga yo‘naltirilgan ta’sirni ahamiyatini va o‘ziga xos
xususiyatlarini inobatga olish kabi shartlarning bajarilishini ta’minlash zarur.
Ijtimoiy faollik - ijtimoiy subyektlar (jamiyat, tabaqa, guruh va shaxslar)ning
ijtimoiy-siyosiy jarayonlardagi ishtirokining, mehnat hamda madaniy-ma’rifiy
faoliyatining
kuchayishi, qonunda belgilab qo‘yilgan huquq va burchlarini to‘liq
amalga oshirishga intilishi. [3]
Buyuk davlat arbobi Islom Abdug‘aniyevich Karimov ta’kidlaganlaridek
“Yoshlarimizning iymon e’tiqodini mustahkamlash irodasini baquvvat qilish, ularni
o‘z mustaqil fikriga ega bo‘lgan barkamol insonlar etib tarbiyalash. Ularning
tafakkurida o‘zligini unutmaslik, ota-bobolarining muqaddas
qadriyatlarini asrab-
avaylash va hurmat qilish fazilatini qaror toptirish. Ularning men o‘zbek farzandiman,
23
deb g‘urur va iftixor bilan yashashga erishishdir.” [2] Ijtimoiy faollik shaxsning
hamiyatda o‘z o‘rnini topishi va hulq-atvorini ongli ravishda boshqrishining asosiy
sharti hisoblanadi.
Xulosa qilib aytganda, bunday dolzarb muammolarni yechish,
avvalo milliy
mustaqillik sharoitida ta’limi tizimi mazmunini yangilash va yangi ijtimoiy muhit
sharoitida uni yanada rivojlantirish zarurligini ko‘rsatmoqda. Uni rivojlantirish esa ikki
tamoyilga tayanadi. Birinchisi, ijtimoiy-iqtisodiy islohatlarni amalga oshirishda
o‘tmishni teran his etib,
xalqimizning ruhiyatini, uning tarixiy va milliy o‘ziga xos
jihatlarini, an’ana va urf-odatlarini hisobga olib, tarixiy taraqqiyot davomida
to‘plangan ma’naviy merosi va milliy qadriyatlardan foydalanish bo‘lsa, ikkinchi
tomondan tafakkuri va ijtimoiy amaliyotida to‘plagan boy tajribasidan samarali
foydalanishdir. Bu tamoyillar jamiyatimizning yangi
rivojlanishi uchun ijtimoiy-
ma’naviy asos bo‘lishi tabiiy.
Do'stlaringiz bilan baham: