Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги низомий номидаги тошкент давлат педагогика

Руҳий барқарорлик – руҳий-ҳиссий ҳолат (таъсирланиш)ларнинг 
давомийлиги ва барқарорлик даражаси
Товушнинг ихчамлиги ва ҳаракатчанлиги – нутқ ҳосил қилувчи 
органлар фаолияти асосида ҳосил бўлган товушнинг бежирим, йиғинчоқ ва 
тебранувчан эканлигини англатувчи хусусият
Товуш – чиқарилган ҳавони хиқилдоқдан ўтиш пайтида овоз 
пардаларнинг тебраниши натижасида вужудга келадиган ҳодиса, садо, сас
Фикрлаш маданияти – педагогнинг мавжуд педагогик вазиятларни 
инобатга ола билиши, келиб чиққан ҳолда тўғри қарорлар қабул қилиши ва 
уларни амалиётга самарали татбиқ эта олишини ифодаловчи сифат
Экстралингвистик тизим (ингл. “exterior” – “ташқарида”, нем. “linguistik” 
– “тил”) – гапираётган шахснинг ижтимоий вазифалари билан бевосита боғлиқ 
ҳолда нутқнинг ташкил этилиши (нутқий танаффуслар, кулгу, йўталиш, нафас 
олиш, йиғлаш, тутилиш ва б.)ни ифодаловчи тизим
Ўзини ўзи баҳолаш (ЎЎБ) – шахснинг ўз-ўзини таҳлил қилиши орқали 
ўзига баҳо бериши
Ўз-ўзини ривожлантириш – шахснинг ўзида касбий тажриба, малака ва 
маҳоратни такомиллаштириш йўлида аниқ мақсад ва пухта ўйланган вазифалар 
асосида мустақил равишда амалий ҳаракатларни ташкил этиши
Ўзини ўзи таҳлил қилиш – педагог томонидан касбий фаолиятда ташкил 
этаётган ўз амалий ҳаракатлари моҳиятининг ўрганилиши
Ўз устида ишлаш – шахс ёки мутахассис томонидан ўзини ижтимоий 
ҳамда касбий жиҳатдан ривожлантириш, камолотга эришиш йўлида мақсадли, 
изчил, тизимли ҳаракатларнинг ташкил этиши
Тарбиячи нутқи – педагогнинг таълим-тарбия жараёнида тил 
воситаларидан фойдаланиши
Қобилият – шахснинг осонлик билан бирон фаолиятни эгаллай олишини 
таъминлайдиган индивидуал психологик хусусият
Ҳис 
этиш 
маданияти 
– 
педагогик 
маданиятнинг 
таркибий 
элементларидан бири бўлиб, у педагог томонидан таълим жараёни 
иштирокчиларининг ички кечинмалари, ҳис-туйғулари, ўй-фикрларини тушуна 
олиши, улар билан самарали мулоқотни ташкил этишини билдиради 

---

141