Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги наманган муҳандислик-технология институти “бухгалтерия ҳисоби ва аудит”

Ўзини Ўзи суғурталаш
суғурта ҳодисаларини қоплаш учун Ўзининг захира жамғармасини ташкил этиш.
Ўғирлик
мулкни маxфий равишда олиб кетиш, руxсациз кириш билан олиб кетиш.
Ўғирликдан суғурталаш
мулкни ёки унинг қисмларини ўғирлаш билан зарар етказилганлиги учун шаxсий мулк эгаси суғурта қопламасини оладиган мулк суғуртаси тури.

Факултатив қайта суғурталаш бирон бир қалтисликни қайта суғурталашга топшириш бўйича цедент қайта суғурталовчи олдида ҳеч қандай мажбуриятга эга бўлмайдиган қайта суғурталаш услуби. Цедент қалтисликларни қачон, қанча ва қандай шартларда қайта суғурталашга топширишни Ўзи ҳал этади. Қайта суғурталовчи қалтисликни қабулиши шарт эмас. Факультатив қайта суғурталаш ва бирлашиб суғурталаш ўртасидаги фарқ шундан иборатки, полис эгаси қайта суғурталаш шартномаси мавжудлиги тўғрисида билмайди. Бирлашиб суғурталашда унинг иштирокчилари, уларнинг қалтисликдаги улушлари ягона полисда кўрсатилиб, уларнинг ҳар бири суғурталанувчидан суғурта мукофотидан Ўз улушини олса, қайта суғурталовчи эса Ўз қайта суғурталаш мукофотини суғурталовчидан олади. Франшиза суғурта шартномаси шарти билан кўзда тутилган маълум миқдордан ошмайдиган зарарни суғурталовчи тўламаслиги. Франшиза суғурталанувчи зарарни қоплашдаги шаxсий иштирокининг шакли бўлиб, одатда, зарарлар нисбатан катта бўлмаганда қўлланилади. Франшиза суғурта мукофотининг камайишига таъсир этади. Франшиза шартли (чегириб қолинмайдиган) ва шарциз (чегириб қолинадиган) турларга бўлинади. Шартли франшиза - агар зарар суммаси франшиза суммасидан ошмаса, суғурталанувчи мустақил равишда зарарни қоплайди, агар зарар миқдори франшизадан ошса, зарар суғурталанувчи томонидан тўла қоплаб берилади. Шарциз франшиза - франшиза суммаси ҳар қандай ҳолатда ҳам чегириб қолинади. Франшиза суғурта суммасидан маълум фоиз ёки сумма кўринишида белгиланади.