Ўзбекистон республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги Мирзо Улуғбек номидаги Самарқанд Давлат архитектура-қурилиш институти «Қурилиш материаллари, буюмлари ва конструкцияларини ишлаб чиқариш»

Босимда пайвандлаш усули электрли туташ, газ билан зичлаш, ишқалаб қиздириш ва совуқ пайвандлаш турларига бўлинади. Электрли туташ тури темирнинг пайвандланадиган жойини қиздириб босишга асосланган. Иккита темирнинг пайвандланадиган нуқтаси қизиб эрийди ва ўзаро босимда бирикади.
Туташ йўли билан пайвандлаш чокли, нуқтали ва тирқишли бўлиши мумкин. Чокли пайвандлашда темир қисмлар бутун юзаси бўйлаб жойланади ва туташ чоклар уланади. Масалан, арматурани узунаси бўйлаб, швеллер, қўштавр, рельс ҳамда қувурлар чокли усул билан пайвандланади. Пўлат қисмларнинг бир нуқтасини пайвандлаш керак бўлса туташ нуқталарга электр токи берилиб босилади. Пайвандлашнинг бу хили арматура тўрлари ёки пўлат панжараларни ясашда ишлатилади. Тирқишларни пайвандлашда темир қисмларни ўзаро қирра туташ жойлари айланиб турувчи ролик сингари электродлар орасидан ўтказилади. Пайвандлаш жараёни узлуксиз боради. Шу йўл билан пўлат тахталарни зич қилиб пайвандлаш мумкин.
Ультратовуш билан пайвандлаш. Лампали генератордан озиқланадиган магний стрикция тебратмадан ультратовуш энергияси пайвандланадиган темирга юборилади ва буюмнинг ўзаро туташ қилиб сиқилган қирралари совуқ ҳолатда уланади. Натижада, темирнинг пайвандланадиган жойидаги оксид пардалари бузилади ва ўзаро қаттиқ сиқилган буюм қирралари мустаҳкам бирикади.
Вакуумда диффузия билан пайвандлашда темир буюм вакуум хонада қиздирилади ва иккови сиқиб қўйилади. Темирларда диффузия жараёни фаол бўлиши сабабли уларнинг ўзаро қиздириб туташтирилган жойида бирикиш рўй беради. Бундай усул билан ҳар хил жинсли темирлар пайвандланади. Чунки, оддий шароитда таркибида ҳар хил рангли темирлар бўлган буюмларни пайвандлаш мушкул (пўлатни чўян, мисни алюмин билан ва ҳ.к.). Булардан ташқари замонавий усуллардан бири пайвандлаш ўрнига темирни ўзаро ёпиштиришдир. Айниқса, юпқа темир тахталарни нуқтали пайвандлаб кейин ёпиштирилса ўзаро улашнинг самарадорлиги ортади.
Рангли темирларни (мис, жез, бронза) кислород билан кесишда қийин эрувчан оксидлар ҳосил бўлади. Бунинг учун рангли темирлар олдиндан 200—400°С гача қиздирилади, кейин кесиш учун махсус флюслар ишлатилади. Кислород билан кесганда ёнувчи газ сифатида ацетилен, табиий газ, бензин-бензол аралашмаси ва керосин ишлатилади.