Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги мирзо улуғбек номли ўзбекистон

савдо корхонаси сифатида
. 
Бундай ўхшатиш тасодифий эмас, чунки банклар моддий ишлаб 
чиқариш тармоқларидан фарқли равишда муомала соҳасида ҳаракат қилади, уларнинг фаолияти кўп 
жиҳатдан товар айланишига боғлиқ бўлиб, ушбу ҳолда маҳсулотнинг алоҳида кўринишидаги 
махсус шаклда намо-ён бўлади; 
- 
воситачи корхона сифатида
. 
Банк
 
икки
 
субъект ўрта-сида воситачи сифатида қатнашади, 
бир томондан – вақтинча бўш турган пул маблағларига эга бўлиб, уларни фоизлар шаклида даромад 
олиш учун жойлаштиришни истаган кредиторлар бўлса, иккинчи томондан – ушбу ресурсларга 
муҳтож бўлиб, ссу-да фоизларини тўлашга тайёр бўлган қарз олувчи туради. Бу ер-да банк кредитор 
билан қарз олувчи ўртасида талаб ва таклифни ҳисобга олган ҳолда битимни амалга ошириш 
имкониятини таъминловчи муҳим бўғин сифатида иштирок этади; 

---

42 
- 
биржа агенти сифатида
.
Банк тўғрисидаги бундай тасав-вур ўтган юз йилликнинг 20-
йилларидаёқ таркиб топган эди. Бу шундай шарт-шароит билан боғлиқ эдики, банклар биржанинг 
муқаррар қатнашчилари бўлиб, мустақил равишда биржа опера-цияларини ташкил этади, қимматли 
қоғозлар билан савдо бўйича операцияларни бажаради; 
- 
кредит корхонаси сифатида
.
Банк тўғрисидаги бундай тасаввур шу билан изоҳланадики, 
банк аста-секин кредитор би-лан қарз олувчи ўртасида фойда олиш мақсадида пул ссудаларини 
олиш ва қайтариш бўйича ўзаро муносабатларга хизмат қилувчи асосий кредит маркази бўлиб 
қолди. Ташкилий тузилма сифатидаги банк билан алоҳида иқтисодий муносабатлар тизими 
сифатидаги кредит ўртасида бир-бири билан жуда яқин бўлган ўзаро алоқа мавжуд. Ҳал қилувчи 
даражадаги банкнинг пайдо бўлиши айни мана шу кредит муносабатларининг ривожланишига 
ёрдам берди. 
Шу боисдан ҳам банк моҳиятининг айни кўрсатилган тавсифлари Ўзбекистон 
Республикасининг «Банклар ва банк фао-лияти тўғрисида»ги қонуни 1-моддасида ўз ифодасини 
топиб, мустаҳкамлаб берилгани бежиз эмас. Унга мувофиқ