Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги мирзо улуғбек номли

Фаолият маҳсулини таҳлил қилиш методи. 
Бу методдан фойдаланиш 
шундан иборатки, унда боланинг мулоқотчанликни ошириш кўникмалари, 
машғулотлар давомида бажарган ишларига қараб таҳлил қилинади. Бунда 
уларнинг хатти-ҳаракатлари, психологик хусусиятлари ва уларга таъсир 
кўрсатувчи омиллар аниқланади. Боланинг ўқув машғулоти ва ўйин фаолияти 
жараёнида коммуникатив қобилиятларини шакллантирувчи жиҳатлари 
гавдаланади. Бу метод умумий тарзда болаларда коммуникатив қобилиятларни 
шакллантириш имкониятларини аниқлаш мавжудлигини кўрсатади. 
Суҳбат-сўровнома методи 
психик ҳодисаларнинг асосан ички, 
субъектив томонини текшириш учун ҳозирги замон психологиясида кенг 
қўлланилади. Бу методнинг афзаллиги шундаки, унинг ёрдамида бир вақтнинг 
ўзида бир қанча болаларнинг мулоқотчанлик хусусиятларини ўрганиш 
имконияти бўлади. Хусусан, муносабат, ахборот узатиш ва қабул қилиш, 
ахлоқий-маданий ривожланиш, психологик ҳолатларни ўрганишда бу методдан 
кўп фойдаланилади. Унинг қиймати шундаки, тадқиқотчи ўзининг берган 
саволи билан синалувчининг диққатини ички кечинмаларига қаратади ва уни 
шу ҳақда чуқур ўйлашга, ўзининг кечинмаларини таҳлил қилишга ундайди ва 
коммуникатив қобилиятларини шакллантиришга ҳаракат қилади. Суҳбат 

---

229 
давомида боланинг мулоқотга киришувчанлиги, кўникма ва малакалари, 
индивидуал психологик хусусиятларини текширишда ўз самарасини беради. Бу 
метод тадқиқотнинг турли босқичларида қўлланилади. Масалан, дастлабки 
танишиш босқичида кузатиш методи орқали қўлга киритилган хулосаларни 
аниқлашда ишлатилади. Суҳбат методидан моҳирлик билан фойдаланиш жуда 
қимматли натижаларга эришишга ёрдам бериши мумкин.
Хулоса ўрнида айтиш жоизки, мактабгача таълим тизимида бола билан 
ишлаш ва уларнинг коммуникатив қобилиятларини шакллантириш учун 
тарбиячи ва психологлар психологик билим малакаларга эга бўлиши, 
психологиянинг 
илмий 
тадқиқот 
методларидан 
доимий 
равишда 
фойдаланишлари мақсадга мувофиқ.