Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги мирзо улуғбек номидаги ўзбекистон миллий университети математика факультети «Математик моделлаштириш ва криптоанализ»

2-bob. Kriptografik protokollar va ularning xavfsizligiga qilinadigan asosiy hujumlar.

Bu bobda ayrim protokollarni zaifliklari va ular asosida qilinadigan hujumlar keltiriladi.

§2.1. Shamir–Rivest–Adleman protokoli.
Bu protokol asosida qandaydir umumiy bo’lgan maxfiy axborotdan foydalanmasdan, A ishtirokchi B ishtirokchiga maxfiy k kalitni uzatadi. Quyida protokol sxematik ko’rinishda keltirilgan.

1. 
   ,
   
2. 
   ,
   
3. 
   .
   

Bu erda - mos holda A va B ishtirokchilarning maxfiy kalitlari, shifrlash almashtirishi esa quyidagi xususiyatga ega:
.
1-chi zaiflik. Ishtirokchilarni autentifikasiyalashning yo’qligi. SHu sababli ishtirokchini almashtirib qo’yish yo’li bilan hujum qilish mumkin.
1-chi hujum – almashtirish (impersonation attack).

1. 
   ,
   
2. 
   ,
   
3. 
   .
   

Bu erda - C raqibning maxfiy kaliti.
C raqib B ishtirokchi nomidan ish ko’rib, unga kelayotgan xabarlarni blokirovka qilmoqda. Natijada B ishtirokchi nomidan ish ko’rish va A ishtirokchi bilan axborot almashish uchun undan maxfiy kalit ni oldi.
2-chi zaiflik. Ishtirokchilar xabarlari simmetrik, ya’ni ular bir xil harakatlarni bajarmoqdalar. SHu sababli xabardan takroran foydalanish (replay attack) mumkin.
2-chi hujum - xabardan takroran foydalanish (replay attack).

1. 
   ,
   
2. 
   ,
   
3. 
   .
   

Bu erda ham C raqib B ishtirokchi nomidan ish ko’rmoqda. U A ishtirokchining birinchi xabarini uning o’ziga jo’natdi. A ishtirokchi qabul qilingan shifrmatnni tekshirib o’tirmasdan, o’zi bilmagan holda dastlabki matnga o’girdi. Natijada o’zi tomonidan generasiya qilingan maxfiy kalit ni hosil qildi. Ushbu kalitni C raqibga jo’natdi va bu kalit tarmoqda ochiq holda paydo bo’ldi.
3-chi hujum - kombinasiyalashgan hujum (interleaving attack).
,
,
,
,
,
.
Bu erda - ixtiyoriy ahamiyatsiz xabar. Ushbu hujumda xabarni uzatishni kyechiktirish (forced delay) va xabardan takroran foydalanish (replay attack) usullarining kombinasiyasidan foydalanilgan.