Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги мирзо улуғбек номидаги ўзбекистон

Григорий календари
– 1582 йилда Юлиан календарини ислоҳ 
қилиниши натижасида яратилган календарь. Ислоҳотни амалга 
оширган Рим папаси Григорий XIII шарафига шундай номланган. 
Грудень
– славянлар календарида ноябрь ойи, ернинг музлаши 
даври. 
Давлат еталони
- ваколат берилган миллий органнинг қарори 
билан Ўзбекистон Республикаси ҳудудида ўлчов бирлигининг ўлчами 
сифатида еътироф етилган еталон; 
Давлат метрология назорати
- метрология қоидаларига риоя 
етилишини текшириш мақсадида давлат метрология хизмати 
органлари амалга оширадиган фаолият. 

---

143 
Декрет вақти – 
Собиқ Иттифоқда минтақа вақти Халқ 
комиссарлари Совети декрети билан 1919 йил 1 июлдан бошлаб 
киритилган. Табиий ёруғликдан самарали фойдаланиш ҳамда халқ 
хўжалиги ва турмушда электр энергиясини мутаносиб тақсимлаш 
мақсадида кўп мамлакатларда соат миллари сурилади. 
Децембер
– қадимги Рим календарида ўнинчи ой, «лотинча» - 
ўнинчи, деган маъноларни билдиради.
Ж. Скалигер
– тарихий хронологияда тизимлаштиришни 
амалга оширди. У юлиан услубидаги солномалар таҳририни ишлаб 
чиқади. 1583 йилда Ж.Скалигер “Вақтни ҳисоблаш юзасидан янги 
тадқиқот” номли асарини эълон қилади. У мавжуд ҳамма 
солномаларни ягона тизимга бирлаштирган. 
Зардўшт календари –
Эрон ва Ўрта Осиё халқлари қўллаган 
энг қадимги йил ҳисоби. Зардушт йил ҳисоби Қуёш йилига 
асосланган бўлиб, 12 ойдан иборат. Ҳар бир ой 30 кун, яна қўшимча 
беш кун бор. 
Интеркаляция
– Қадимги Рим ва ўрта асрларда Европада 
қўшимча кунлар «интеркаляция» (лотинча intercalatio-қўшимча), 
қўшимча ой эса «интеркаляри» деб аталган. 
Календарь 
– лотинча calendarium - «қарз дафтари» деган 
маънони беилади. Қадимда Римда қарздорлар ойнинг биринчи куни 
қарзларининг фоизларини тўлаганлар ва бу «календа»га қайд қилиб 
борилган. 
Калипп цикли 
– Эрамиздан аввалги IV асрда грек олими 
Калипп Метон циклини ислоҳ қилди. У Ой-қуёш календарининг янги 
вариантини таклиф қилди. Калипп 4 та Метон циклида, яъни 76 Қуёш 
йилидан бир кун қисқартириб, янги циклни тузди. Унда 76 Қуёш йили 
27760 (
27760
4
*
6940

) кунни 27759 кун қилиб олинади.