Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги мирзо улуғбек номидаги ўзбекистон

 
Демак, 1985 йил март ойида янги Ой 21 март куни Гринвич 
вақти билан соат 0,6х24

14 да кўринган. 
Ой-қуёш 
календари.
Деҳқончиликнинг 
ривожланиши 
натижасида экиш, ҳосилни йиғиштириб олиш учун аниқ вақт ҳисоби 
зарур бўлиб, бу нарса Ой фазаларининг ўзгариши ва Қуёшнинг
ҳаракати билан боғлиқ эди. Шунинг учун Ой-қуёш календарлари 
тузила бошланди. Ой-қуёш календарининг тузилиши Ой ва Қуёш 
1
Encyclopedia of time: science, philosophy, theology, and culture / H. James Birx, editor. 2009 by SAGE 
Publications, Inc. Р. 136-177. 

---

38 
календарларига қараганда анчагина мураккаб. Уларда икки муҳим 
шартга амал қилинади. 
1)
Ҳар бир календарь ойининг бошланиши янги ой (ҳилол) 
чиқишига яқин вақтда бошланиши керак; 
2)
Ой ойлари тропик йилнинг узунлигига ҳам мос тушиши 
керак. 
Ой-қуёш календари ой йилига қўшимча ўн учинчи ойнинг 
қўшилиши натижасида юзага келган. Ўн учинчи ой «эмболистик» ой 
номини олди (эмболисмос-грекча «қўшимча» деган маънони 
билдиради). Эмболистик ойнинг узунлиги 30 кунни ташкил қилган. 
Қадимги Рим ва ўрта асрларда Европада қўшимча кунлар 
«интеркаляция» (лотинча intercalatio-қўшимча) қўшимча ой эса 
«интеркаляри» деб аталган. Ой-қуёш календарлари дастлаб Бобил, 
Қадимги Хитой, қадимги Греция ва Қадимги Римда ишлатилган. 
Бугунги кунда ундан Шарқий Осиёдаги бир қатор мамлакатларда 
фойдаланилади. Ой-қуёш календари тараққиёти натижаси ўлароқ бир 
неча цикллар юзага келган. Булар: Клеостат, Метон, Калипп ва 
Гиппарх циклларидир. 
Шарқ мамлакатлари календарлари. 
Қадимги Эрон календари.
Яздигирд календари Миср қуёш 
календари асосида тузилиб Ўрта Осиё ва Эронда тўрт ярим аср 
давомида қўлланилди. Яздигирд йил ҳисоби милодий 632 йил 16 
июн – ҳижрий ўн биринчи йил 21 раббиъул-аввалдан бошланади. Бу 
сана сосонийларнинг сўнгги шоҳи Яздигирд III (631-651)нинг тахтга
ўтириши билан боғлиқ. Яздигирд III тақвими 365 кун бўлиб, 12 ойга 
бўлинади. Ойлар номи Қадимги Эрон тақвимидаги ойларнинг номи 
бироз ўзгартириб, соддалаштириб олинган. Улар: