Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги иқтисодий ва

1)
 
кадрли 
кўрсаткичлар, 
уларга 
ишчи 
кучи 
ва 
мутахассисларнинг сифатли ва миқдори, яъни қурилиш-монтаж 
ишларида қатнашувчилар киради; 
2)
 
қурилиш-монтаж ташкилотларнинг материал-техник 
қуролланганлиги кўрсаткичлари; 
3)
 
молиявий, иқтисодий ва илмий-техник ўз-ўзини 
ривожлантириш кўрсаткичлари; 
4)
 
қурилиш ташкилотларининг бозор муносабатларинига 
мослашиш имкониятини характерловчи, ташкилий-бошқарув 
кўрсаткичлари; 
5)
 
қурилиш соҳасидаги лойиҳа муҳитининг ривожланиш 
даражаси кўрсаткичлари; 
6)
 
инвестициялар, пудрат ишлари бозори, меҳнат бозори 
саҳифаларида ахборот тузимининг кўрсаткичлари. 
Кўрсатилган кўрсаткичларнинг таҳлили шуни кўрсатдики, 
охирги йиллар давомида қурилиш комплексида сезиларли 
йўқотишлар бўлди. Шундай қилиб, капитал, нефт газ ўтказгич, 
энергетик, қора ва рангли металлургия корхоналарининг 
қурилиш каби юқори малакали тармоқлардан ишчи кадрларнинг 
чиқиб кетиши рей берди. Масалан: юқори малакали 
сваецикларнинг сони 10-15 мартагача камайди. Сезиларли 

---

190 
даражада юқори малакали монтажчилар, кўприклар, тоннеллар, 
иссиқлик ва атом электростанциялар қурилишида ишланган 
бошқа касб ишчиларининг сони камайди. 
Қурилиш ишларининг ҳажми қисқариши муносабати 
билан кўпчилик қурилиш ташкилотлари ўзининг асосий 
функцияларини бажара олмай, таъминловчи-айирбошловчи ва 
тижорат ташкилотларга айланиб қолди. 
90 йилларда қурилиш ташкилотларидан қурилиш 
машиналар парки сезиларли қисқарди, юқори ишлаб чиқариш 
технологиялар реал вазни пасайди. Бунда оғир қўл меҳнати 
билан банд бўлган ишчилар улуши 65-70%ни ташкил қилди. 
Қурилиш 
комплексининг 
қатор 
тармоқларида фондлар 
эскириши (цемент саноати, қурилиш материаллари саноати, 
йирик панелли уй қурилиши) 50% дан ошди. 
Ўзбекистондаги лойиҳа ташкилотлардаги ишчилар сони 
1990 йилдан 2,5 мартадан ошиқ қисқарди. Шундай қилиб 
қурилиш комплексининг ўзининг иқтисодиётни ривожлантириш 
учун 
етарли 
ҳажмдаги 
фаолиятини 
кенгайтиришга 
мабилизацион қобилияти ва юқори эмас ва кўпинча фақат 
инвестициялар йўқлги билан аниқланмайди. Шунинг учун 
қурилиш комплексининг парчалиниб кетишини олдини олишга 
қобил бўлган барча чора-тадбирлар комплексини қабул қилиш 
ва унинг мобилизацион тайёрарчилигини зарур даражагача 
ошириш талаб этилади. 
Бундай чоралар сонида қуйидагилар бўлиши мумкин: