Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги иқтисодий ва

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
XVI мавзу МИНТАҚАЛАРНИНГ ИҚТИСОДИЙ 
ВА ИЖТИМОИЙ РИВОЖЛАНИШИНИ 
ПРОГНОЗЛАШ. 
16.1. Минтақавий хўжалик ва минтақавий 
иқтисодиёт 
Минтақавий хўжалик бутун бир хўжалик, иқтисодий, 
ишлаб чиқариш ва ижтимоий комплекс бўлиб, у республика, 
вилоят, автоном округ ҳудудида жойлашган корхона, ташкилот, 
уюшмаларнинг бўйсуниш ва тармоқларининг таркибидан қатъий 
назар шаклланади. 

---

173 
Барча саноат ва қишлоқ хўжалик ишлаб чиқариш 
қурилиш, транспорт, алоқа ва маданий-маиший хизмат 
кўрсатадиган корхона ва ташкилотларни 3 та катта бўйсиниш 
гуруҳига ажратиш мумкин: 
1)
 
Марказий 
2)
 
Муниципал ва маҳаллий. 
Бир томондан минтақавий бошқарув тизимининг асоси 
бўлган, иккинчи томондан (бўйсиниш даражасига кўра) корхона 
ва ташкилот бўлган маҳаллий органлар ўртасидаги муносабат 
маҳаллий органларга тўлиқ бўйсинишдан то шу органлар 
томонидан 
алоҳида 
функцияларнинг 
бошқарилишигача 
фарқланади. 
Бошқарув шаккли ва бўйсиниш шаклидан қатъий назар 
маълум минтақада жойлашган ҳамма корхона ва ташкилотлар 
ер, ўрмон ва сув ресурслардан фойдаланиш, табиат мухофазаси, 
санитария, ёнғинга қарши, ҳуқуқий, ижтимоий, маиший меъёр 
ва қоидалалари масалалари бўйича маҳаллий бошқарув 
органлари рақобати остида бўлади. 
Ҳудудий бошқарув органлари шу ҳудудда жойлашган 
барча корхоналар томонидан амалга ошириладиган уй ва 
ижтимоий-маданий қурилиш, маҳаллий йўллар қурилиши, халқ 
истеъмол моллари ва озиқ-овқат ишлаб чиқариш устидан 
назорат олиб боради. Минтақавий даражада тартибга солишнинг 
объектлари қуйидагилар 
ҳисобланади: 
давлат 
мулкини 
хусусийлаштириш жараёни, аҳоли ва корхоналарни солиққа 
тортиш, маҳаллий бюджетларни шаклланиши, аҳолининг 
ижтимоий ҳимояси ва бошқалар. 
Охирги йилларда Ўзбекистонда давлатнинг минтақавий 
сиёсатини шакллантириш бўйича иш олиб борилмоқда. 
Ўзбекистонда 
минтақавий 
сиёсат 
деганда 
мамлакат 
минтақаларининг сиёсий, иқтисодий, ижтимоий ривожланиши 
бўйича давлат ҳукумат органларнинг мақсад ва масалаларнинг 
тизими ҳамда уларни амалга ошириш механизми тушунилади. 
Ўзбекистонда минтақавий сиёсатнинг асосий мақсадлари 
қуйидагилар: