Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги хамидов мухамадхан

5.
Ғилдираклар – 
диаметри 550 мм дан 2 донадан бўлади. Ғилдираклар 
полиэтилен ўзакка икки томондан қотирилади ва суғориш ишлари 
якунлангандан сўнг, эгилувчан қувурларни йиртилмасдан, ихчам қилиб ўраб 
олишда ишлатилади. 
Тешгичлар ва ғилдираклар ―Суғориш‖ МЧЖда ишлаб чиқилади. 
Эгилувчан қувурларга сув олиш усуллари 
Сув манбаининг турига қараб, эгилувчан қувурларга сув олиш бир-
биридан фарқ қилади. 
1. Сувни сифон ѐрдамида олиш. 
Сув манбаидаги сув сатҳи экин 
майдони юзасидан етарлича (50 см ва ундан баланд) бўлса, сувни суғориш 
тармоғини тешмасдан сифон ѐрдамида олса бўлади. Аксарият, темир-бетон 
лоток тармоғида бундай имконият мавжуд. 
2.
Сувни қувурли сув чиқаргичдан олиш. 
Агар темир-бетон лоток 
тармоғи олдиндан тешилган бўлса, ушбу тешик қопоғли сув чиқаргич қувур 
билан жиҳозланиб, сув етказувчи эгилувчан қувур унга боғланади. 

---

109 
 
Агар фермер хўжалигининг сув олиш қулоғи қувурли сув чиқаргич билан 
жиҳозланган бўлса, сув етказувчи эгилувчан қувур тўғридан-тўғри шу қувурга 
боғланади. 
Ер ариқ фақат битта фермерга хизмат кўрсатса, ариқнинг сув олиш жойи 
ўйилади ва қувурли сув чиқаргич кўмилади. Сув эгилувчан қувурга ушбу 
қувурли сув чиқаргич орқали олинади. 
3. Сувни тик суғориш ва дренаж қудуқдан олиш. 
Тик суғориш ва 
дренаж қудуқдан сув олиш учун, аввалам бор, қудуқ сувни ростлаш воситаси 
(задвижка) билан жиҳозланган бўлиши лозим. Акс ҳолда, катта босим билан 
чиқаѐтган сув эгилувчан қувурни ѐриб юбориши мумкин. 
Қудуқнинг сув чиқариш қисми ердан 0,5 метргача бўлса, сув эгилувчан 
қувурга тўғридан-тўғри олиниши мумкин.
Қудуқнинг сув чиқариш қисми ердан 0,5 метрдан баланд бўлса, метал 
қувур қўшимча равишда узайтирилиб, ерга 30-50 см гача яқинлаштирилади ва
эгилувчан қувур дренаж қудуғининг ушбу металл қувурига уланади.
Тик суғориш ва дренаж қудуқнинг суви темир-бетон лоток тармоғи,
канал ѐки ҳовузга тушса, сув ушбу тармоқдан қувур ўрнатиб олинади.
Эгилувчан қувур йиртилиб кетмаслиги учун, сифон қувурининг бош 
қисми дренаж қудуқ қувурига кийдирилиши, иккинчи томонига эса эгилувчан 
қувур уланиши мумкин. Фермер сувчиси ҳар бир ҳолатни ички имкониятни
ўзи баҳолаб, тегишли тавсиядан фойдаланади.