Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги денов тадбиркорлик ва педагогика институти

20-МАВЗУ. ИШЧИ КУЧИ, УНИНГ БАНДЛИГИ ВА ИШСИЗЛИК 
1. Ишчи кучини такрор ҳосил қилиш қуйидагидардан қайси бирини ўз ичига қамраб 
олади? 
а) ходимларнинг жисмоний кучлари ва ақлий қобилиятларини узлуксиз тиклаб туриш; 
b) ходимларнинг меҳнат малакасини ошириб бориш; 
c) ходимларнинг умумий билим ва касбий даражасини ўстириб бориш; 
d) ходимларни халқ хўжалик тармоқлари ва соҳалари ўртасида тақсимлаш ва қайта 
тақсимлаш; 
e) юқоридагиларнинг барчаси. 
2. Тўлиқ бандлилик-қандай маънода тушунилади? 
а) ишсизликнинг мутлоқ мавжуд бўлмаслиги; 
b) фрикцион ишликсизнинг мавжуд бўлиши; 
c) цикллик ишсизликнинг мавжуд бўлиши; 
d) таркибий ишсизликнинг мавжуд бўлиши; 
e) ишсизликнинг табиий даражасининг мавжуд бўлиши. 
3. Ишчи кучи 6,7 млн. кишини, ишсизлар 0,5 млн. кишини ташкил қилса, ишсизлик 
даражаси неча фоизни ташкил қилади? 
а) 7,2%;
b) 6,5 %;
c) 7.5 %;
d) 8,0 %;
e) 8,5 % 

---

434 
4. Ишсизликнинг табиий даражаси 5%ни ҳақиқий даражаси 8,5%ни ташкил қилса, Оукен 
қонуни буйича ЯИМ нинг орқада қолиши неча фоизни ташкил қилади? 
а) 7,55 %;
6) 8,75 %;
c) 9,65 %;
d) 6,55 %;
e) 7,0 % 
5. Агар 2000 йил номинал ЯИМ 330 мдрд. сўмни, ишсизликнинг табиий даражадан 
ортиқлиги туфайли ЯИМнинг орқада қолиши 8,75 %ни ташкил қилса, иқтисодиёт қанча 
маҳсулот йўқотган бўлади? 
а) 30 млрд. сўмлик; 
b) 25 млрд. сўмлик; 
c) 27 млрд. сўмлик; 
d) 29 млрд. сўмлик; 
e) 31 млрд. сўмлик. 
6. Қуйидаги санаб ўтилган иқтисодий мақсадларнинг қайси бири аниқ миқдорий ўлчовга 
эга: 
а) иқтисодий кафолат; 
b) тўлиқ бандлилик; 
c) иқтисодий эркинлик; 
d) даромадларни ижтимоий адолатли тақсимлаш; 
e) юқоридагиларнинг барчаси. 
7. Меҳнатга бўлган талаб қуйидагиларга боғлиқ: 
а) бандлик даражасига; 
b) маҳсулотнинг таклифига; 
c) ишлаб чиқариш воситаларининг ҳажмига; 
d) меҳнатга лаёқатли бўлганлар сонига; 
e) аниқ меҳнат тури унумдорлигига. 
8. Тўла бандлилик шароитида цикллик ишсизлик даражаси қандай миқдорга тенг? 
а) 0 га тенг; 
b) 1 % дан кам; 
c) табиий ишсизликдан 2,5 % га кўп; 
d) 1 % дан кўп; 
e) тўғри жавоб йўқ. 
9. Оукен қонунига биноан, ишсизлик даражаси табиий даражадан 2 % га ошганда, ялпи 
ички маҳсулотнинг ҳажми неча фоизга камаяди? 
а) 2 % га; 
b) 3 % га; 
c) 4 % га; 
d) 5 % га; 
e) 7 % га. 
10. Университетни битирган, иш қидираётган талаба, ишсизликнинг қандай турига 
киради? 
а) фрикцион ишсизликга; 
b) табиий ишсизликга; 
c) таркибий ишсизликга; 
d) цикллик ишсизликга; 
e) мутлоқ ишсизликга. 
11. Тўлиқ бандлилик шароитида табиий ишсизлик нимада намоён бўлади? 
а) циклли ишсизликда; 
b) фрикцион ишсизликда; 
c) ишсизлик «0»га тенг бўлганда; 
d) таркибий ишсизликда; 
e) фрикцион ва тарикибий ишсизликда. 

---

435 
12. Ишсизликнинг қайси тури табиий ишсизлик ҳисобланмайди? 
а) фрикцион ишсизлик; 
b) цикллик ишсизлик; 
c) фрикцион ва таркибий ишсизлик; 
d) таркибий ишсизлик; 
e) юқоридагиларнинг барчаси.