|
4-савол. Минералогия тўғрисида тушунча.
Минералогия – минералларнинг химиявий таркибини, физик хоссаларини ва уларнинг пайдо бўлишига сабаб бўлган ћар хил жараёнларни ўрганади. Табиий минералларнинг бундай хусусиятларини ўрганиш сунъий минералларни ишлаб чиќариш имконини беради.
5-савол. Кристаллография тўғрисида тушунча.
Кристаллография – моддаларнинг кристалл ҳолати ва кристалл панжарасининг тузилишини ўрганади. Кристаллография табиий ва сунъий йўл билан олинган минералларнинг ички фазовий панжарасини, бу панжарани ҳосил қилувчи зарралар – ион, атом ва молекулаларнинг бир-бирига қанча куч билан тартилиб туришини ва уларнинг қандай химиявий элементлардан таркиб топганлигини ўрганади.
Ер қобиғида (пўстида) қаттиқ ва юмшоқ ҳолда бўлган тоғ жинсларини уларнинг минерал таркибини, тузилишини, ётиш шаклларини ва геологик, географик тарқалишини ўрганадиган фан.
6-савол. Петрография тўғрисида тушунча.
7-савол. Полеонтология тўғрисида тушунча.
Палеонтология – тарихий тараққиёт даврида яшаган ва тоғ қатламларини орасида қолиб кетиб тошга айланган ўсимлик (флора) ва ҳайвон (фауна) қолдиқларини ўрганадиган фандир.
8-савол. Тектоника тўғрисида тушунча.
Қурилиш учун ажратилган майдонларнинг тектоник шароитларини ўрганиш, пойдевор заминидаги қатламларининг ётиш нишаблигини, тектоник ёриқларнинг тури ва чуқурлигини, бўлиши мумкин бўлган зилзилаларнинг кучини аниқлаш асосий омил ҳисобланади. Шунга кўра қурилиш майдонининг муҳандис – геологик шароитларини баҳолаш тектоник шароитларга бевосита боғлиқдир
Гидрогеология – ер ости сувлари тўғрисидаги фан бўлиб, уларнинг пайдо бўлишини, жойлашларини, физик хоссалари ва химиявий таркибини ҳамда ер устки сувлари билан алоқасини ўрганади. Бундан ташқари, гидрогеология шифобахш ер ости минерал сувларини қидириб топиш, шаҳар ва қишлоқларни ичимлик сув билан таъминлаш экинзор майдонларни суғориш ва ер ости сувларидан амалда фойдаланиш учун тадқиқ қилиш ишлари билан ҳам шуғулланади.
9-савол. Гидоргеология тўғрисида маълумот.
2. Иморат ва иншоотларни қуриш ва улардан фойдаланиш даврида пойдеворининг замини бўлган тоғ жинсларида юз берадиган муҳандис-геологик ўзгаришларнинг содир бўлиш сабабларини ҳамда содир бўлиши мумкин бўладиган жараёнларни олдиндан айтиб бериш ва уларга қарши чора-тадбирлар ишлаб чиқиш.
3. Муҳандис-геологик шароитларнинг турли жойларда тарқалиш қонуниятини аниқлаш.
10-савол. Муҳандислик геологияси фани 3 асосий мақсади ҳақида.
1. Тоғ жинсларининг таркиби, тузилиш ҳолати, хусусияти ва тарқалган жойларини ўрганиш.
Муҳандислик геологияси фани ҳозирги даврда ўз олдига қуйидаги уч асосий мақсадни қўяди:
Мавзу бўйича хулосалар.
Қадимги фанлардан бири бўлган турли геология ишлари билан шуғулланувчи фан инженерлик геологияси халқ хўжалигининг турли соҳаларида кенг қўлланилади, шунинг билан бирга қурилиш соҳасини инженерлик геологияси фанисиз тасаввур қилиш қийин. Инженерлик геологияси фани қурилиш майдонларининг табиий геологик шароитларини, иморат ва иншоотларни лойиҳалаш, қуриш а улардан фойдаланиш даврида геологик муҳитда ва биринчи навбатда тоғ жинсларида юз берадиган ўзгаришларни ўрганади.
НАЗОРАТ САВОЛЛАРИ.
- Геология фани қандай келиб чиққан?
2. Умумий геология нимани ўргатади?
3. Тарихий геология деганда нима тушунилади?
4. Минералогия деганда нима тушунилади?
5. Геологиянинг тектоника соҳаси нималарни ўргатади?
6. Геофизика нимани ўргатади?
7. Гидрогеология қандай келиб чиққан?
8. Полеонтология фани қандай келиб чиққан?
9. Муҳандислик геологияси нимани ўргатади?
10. Муҳандислик геологияси фанини 3 асосий мақсади нималардан иборат?
ТЕСТ САВОЛЛАРИ
1. Геология фани нимани ўрганади?
А) Ер қобиғидаги тоғ жинсларининг физик хусусиятларини ўрганадиган фан
В) Ернинг устки қисмидаги рельеф шаклларини, уларнинг пайдо бўлишини, ўзгаришини ва тараққиётини ўрганадиган фан
С) Ер қобиғидаги тоғ жинсларининг физик хусусиятларини ўргандиган фан
D) Литосферанинг тузилишини, унинг ташкил қилувчи тоғ жинсларининг таркибини ва литосферанинг ичида, унинг устида содир бўладиган жараёнларни ўрганади
Do'stlaringiz bilan baham: |
