Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги бошланғич профессионал таълимнинг

Ўқув режасига мувофиқ ўзаробоғлиқ бўлган фаннинг номи
Тикувчилик технологияси Тикув корхона жихози Тикувчилик материалшунослиги
Ўқитишни ташкилий шакли	Н – Назарий таълим; А – Амалий таълим; НА – Назарий ва амалий таълим биргаликда ташкил этилади; МХ – Махсус хонада ўтказиладиган машғулот.
Дастурга қўйилган талаб	Мажбурий
Ўқитиш тили	Гуруҳда белгиланган ўқитиш тили асосида
Баҳолаш тартиби	Баҳолаш бўйича амалдаги тартиб асосида
Ўқувчиларнинг билим ва кўникмаларини баҳолаш	Ёзма, оғзаки, савол-жавоб, тест, амалий топшириқ

2. Ўқув дастури мазмуни

№	Мавзулар номи	Мавзунинг қисқача мазмуни	Жами	Ўқитишни ташкилий шакли	Мустақил таълим
1	Кириш	Фаннинг моҳияти ва уни ишлаб чиқаришдаги ўрни.	2	Н
2	Меҳнат гигиенаси ва ишлаб чиқариш санитарияси.	Ишлаб чиқариш муҳитининг микроиқлим шароитлари. Таянч бўлимларини шамоллатиш усуллари. Тикувчилик корхоналари таянч бўлимларидан ажралиб чиқадиган асосий зарарли моддалар. Машинадан чанг ажралиб чиқишга қарши тадбирлар. Таянч бўлимларни юритиш ва уларга қўйилган талаблар. Шовқин ва титрашни камайтириш усуллари.	4	Н	2
3.	Меҳнат муҳофазаси.	Меҳнатни муҳофаза қилиш бўйича қарорлар. Аёллар ва ўсмирлар меҳнатини муҳофаза қилиш. Касб имтиёзлари. Меҳнат муҳофазаси бўйича давлат назорат органлари. Меҳнат хавфсизлиги талабларига риоя қилишни: жиҳозлар, қурилма ва иншоотларни хавфсиз ишлашини назорат қилиш. Раҳбар ходимларни меҳнатни муҳофаза қилиш учун масъуллиги. Корхонада бахтсизҳодиса сабаблари. Жароҳатланишсабаблари ва касбий касалланиш. Уларнинг олдини олиш, текшириш ва ҳисобга олиш. Меҳнатни муҳофаза қилиш қоидаларига ва ишлаб чиқариш интизомига риоя қилиш – ишлаб чиқариш травмасини, касбий касалликни ва бахтсиз ҳодисаларни олдини олишни йўллари.	6	Н	2
4	Корхона ҳудудида меҳнат хавфсизлиги талаблари.	Корхона ҳудудида меҳнат хавфсизлиги талаблари. Корхона ҳудудида ишлаб чиқаришни жойлашганлиги.Корхона ҳудудида ишлаб чиқариш цехларининг ёрдамчи иншоотларининг, омборларнинг жойлашиши. Корхона ҳудудида ҳаракатлаништранспортлари ва уларни ҳаракатланиш қоидалари. Корхона ҳудудида юриш ва ўзини тутиш қоидалари. Жароҳатланишдан ўзини сақлаш.Тўсиқ техникасини, сақланиш қурилма ва мосламаларни, огоҳлантириш ёзувларининг аҳамияти, иш олиб бориш учун рухсатнома. Иш бажариш учун рухсатнома ва уни бажарилиш тартиби	6	Н.А	2
5	Корхона цехларида ва иш ўринларида меҳнат хавфсизлиги талаблари.	Таянч бўлимидаги ва иш ўринларидаги техника хавфсизлигига талаблар.Иш ўринларида хизмат кўрсатиш ва ишни хавфсиз бажариш йўриқномаси. Ишлаб чиқариш муҳитига, ишлаб чиқариш жараёни ва цехдаги жиҳозларга техника хавфсизлиги талаблари. Ишчиларни ҳимоя қилиш омиллари. Ишлаб чиқаришда ишни хавфсизлигини таъминлашда ва оғир қўл меҳнати ҳажмини қисқартиришда механизациялаштириш ва автоматлаштириш асосий омилларидан биридир.Цехда ва иш ўрнида техника хавфсизлиги қоидалари. Жиҳозларни ишга тушириш ва тўхтатиш жараёнида жиҳозлардан, машиналардан, мосламалардан фойдаланиш қоидалари, материал ва махсулотларни омборларга топшириш, ҳамда ортиш ва тушириш ишларни бажариш. Цехда шикастланишнинг асосий сабаблари	8		4
6	Электр хавфсизлиги	Электр хавфсизлиги. Электр токини киши организмига таъсири, шикастланиш оқибати ва турлари.Электр қурилмаларини хавфсиз ишларига қўйилган асосий электр хавфсизлиги талаблари. Электр юритгичли машина механизмлари, асбоб ва қурилмаларни ишлатишдаги электр хавфсизлиги қоидалари. Электр асбоблар, кўчириб ишлатиладиган ёритгичлар билан ишлаш техника хавфсизлиги қоидалари. Электр токидан шикастланиш чора ва воситалари: асбобларни жойлаштириш ва электр жиҳозлари бошқариш жойларини конструктив бажариш, блокировка, ҳимоя изоляция воситалари, ток ўтказувчи қисмлар ва хавфли зоналарни тўсиқлаш. Огоҳлантирувчи плакатлар, ёзувлар ва сигнализациялар. 36В юқори кучланишда ишловчиларнинг электр жиҳозларини «ерга» улаш. Иш ўрни ўзгартирилганда ёки янги электр асбоби берилганда тўлиқ электр хавфсизлиги кўрсатмасини ўтказиш.Электр токидан шикастланишда биринчи ёрдам кўрсатиш	8	Н.А	2
7	Ёнғин хавфсизлиги	Ёнғин одини олишнинг асосий вазифалари. Тикувчилик корхоналарида ёнғининг чиқиш сабаблари ва уни олдини олиш. Ёнғининг муҳофазаси қоидалари билан танишиш. Хом – ашё ва ярим фабрикатларни сақлаш ва қайта ишлаш жараёнларида ёнғининг чиқиш хавфи.Корхона ҳудудида, омборхоналарда, ҳамда ишлаб чиқариш жиҳозларини ва ёритгичларини ишлатишда ёнғин муҳофазаси тадбирлари. Ёнғин чиққанда қўлланиладиган чоралар: ўт ўчирувчиларга хабар бериш, механик жиҳозларни, электр қурилма ва совитиш системаларини ўчириш. Ёнғинни биринчи ўт ўчириш воситалари ёрдамида ўчириш. Ўт ўчирувчилар қурилмаларнинг ишлатилиши. Одамларни ва моддий бойликларни эвакуация қилиш. Ишчи ва хизматчиларнинг ўт ўчирувчилар келгандан кейинги ижроси.Ўт ўчириш аппарат ОПП-3 ёрдамида ўт ўчириш.	6	Н.А	2
	Жами:54		40		14