Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги қарши муҳандислик-иқтисодиёт институти

принциплари 
ўртасидаги 
мувофиқликка эришиш.
Амалдаги солиқларга барқарорлик ва мосланувчан солиқ 

---

2 
Вахабов А.В. ва бошқ. Хорижий инвестициялар.-Т.: Молия, 2010 йил.87-88 б. 
72 
ставкаларининг хослиги солиқларнинг узоқ муддатли вазифаларини амалга 
оширишга замин яратади. Миллий ва хорижий инвесторлар капитал қўйилмаларини 
амалга оширар экан, улар ўзларининг солиқ мажбуриятларини аниқ билиши керак. 
Солиқ турлари ва ставкалари барқарор ва тез-тез ўзгармайдиган бўлиши керак. 
Солиқ тизимига мустаҳкам ишонч бўлмаган тақдирда узоқ муддатли 
инвестицияларнинг ҳаракати сусаяди. 
Юқорида айтиб ўтганимиздек, солиқларнинг бюджетга ижобий таъсиридан 
ташқари, муҳим иқтисодий ислоҳотларни амалга ошириш соҳасида ҳам улардан 
фаол фойдаланиш мумкин. Нарх-навонинг ислоҳ қилиниши, ташқи савдонинг 
эркинлаштирилиши, меҳнат бозорининг ислоҳ қилиниши ва ҳоказолар янги пайдо 
бўлган тижорат тузилмаларини молиявий жиҳатдан қўллаб-қувватлаш заруратини 
юзага келтиради. Бу вазифани солиқ ставкаларини табақалаштириш йўли орқали ҳал 
этиш мумкин. 
Шундай қилиб, солиқларнинг вазифалари уларни амалга ошириш муддатига қараб, қисқа 
муддатли, ўрта ва узоқ муддатли вазифаларга бўлинади. Бу вазифалар мазмунига кўра 
бир-биридан фарқ қилади, Солиқлар нафақат давлат бюджетининг тушумларига бўлган 
эҳтиёжларни қондиришга балки давлат даромадларини бюджетнинг ўрта муддатли режада 
ҳаётийлигини яхшилаш мақсадида мослашувчанлигини амалга оширишга ҳам хизмат 
қилиши мумкин. 
Назорат саволлари 
1.
 
Солиқлар ва солиққа тортиш махсус курсини ўқитишнинг зарурлиги 
нимада? 
2.
 
Солиқларнинг иқтисодий моҳияти деганда нимани тушунасиз? 
3.
 
Солиқларнинг объектив зарурлиги нималарда кўринади?