Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги қарши муҳандислик-иқтисодиёт институти

 
 
 
 
 

---

380
ГЛОССАРИЙЛАР 
Антиинновациялар – ўтмишга қайтиш, ҳаракатни орқага 
қайтаришга йуналтирилган янгиликлар киритиш, технология, 
экология, иқтисодиёт, ижтимоий-сиёсий ва маданий соҳалардаги 
инноватцион оқимлар тадқиқотлари.
Антропоцентрик белги – кенг маънода инсоннинг 
(мамлакатнинг) яшовчанлиги ва келажакда доимий қўллаб-
қувватланувчи (барқарор), узлуксиз узоқ ва мувозанатланган 
ривожланиш имконияти (қобилияти) тушунилади. 
Базис технологик инновациялар – янги авлод техникаси 
(технологиялари) ва технологик укладларини ўзлаштиришга 
йуналтирилади.
Барқарор ривожланиш – жамиятнинг узлуксиз тараққиётини 
таъминловчи ҳамда атроф-муҳит ва табиатга зарар етказмайдиган 
барқарор ижтимоий-иқтисодий мувозанатланган ривожланиш 
сифатида белгиланиши мумкин. 
Биосфероцентрик (умумий ҳолатда-экологик) белги – 
тушунча инсониятнинг келуси ривожланиши экофоб шаклда 
ўтмаслиги учун биосферани Ердаги ҳаётнинг табиий асоси 
сифатида сақлаб қолиш, унинг барқарорлиги ва табиий эволюция 
билан бог’лиқ. 
Бошқарилувчанлик омили – иқтисодий тизимда такрор 
ишлаб чиқариш жараёнларининг бошқарилувчанлиги бошқарув 
об’ектига етарлича таъсир доирасини таъминловчи воситалар 
мавжудлигини назарда тутади.
Даврга 
хос 
инновациялар – инсон 
билимининг 
ривожланишидаги 
асосий 
ўсиш, 
улар 
узоқ 
муддатли 
ривожланишнинг асоси бўлиб, дунёда кенг тарқалганлиги учун 
уларни даврга хос янгиликлар киритиш деб аташ мумкин. 
Иқтисодий тарихнинг ўзгарувчан ё’налишини улардан ҳар бири 

---

381
ўсиш тавсифномасига eга бўлган даврга хос янгиликлар киритиш 
билан ифодаланувчи иқтисодий даврларга бўлиш имконини беради. 
Диффузия – бошқа истеъмолчиларнинг янги олинган 
билимларга қўшилиши ёки улардан янада фаол фойдаланилиши, 
бунинг натижасида ташкилот ёки фирмалар бу билимлардан 
максимал фойда олиш мақсадида фойдаланади.