Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги қарши муҳандислик-иқтисодиёт институти

Мақсадли йуналганлик омили – инқирозга қарши тартибга 
солиш ва бошқарувнинг умумий мақсадлари иқтисодий тизимнинг 
барча ҳаётий функтсияларини такрор ишлаб чиқариш ва узоқ 
муддатли барқарор фаолиятини таъминлаш ҳисобланади.
Ноосфера — барқарор ривожланишга ўтишнинг етуклик ва 
якунловчи босқичи, жамиятнинг келажакда кутилаётган, инсоннинг 
табиатга йул қўйиш мумкин бўлган даражада таъсир кўрсатиши 
таъминланувчи 
ҳолати. 
Ноосфера 
барқарор 
ривожланиш 
магистрали бўйича ўтиш жараёни ривожланувчи мақсадли мўлжал 
ҳисобланади. 
Ноосфера ривожланиш (ноосферогенез) ва «барқарор 
ривожланиш» - ўз моҳиятига кўра, бир-бирига яқин тушунса 
бўлиб, улардан иккинчиси фақат ноосфера ҳаракатланишининг 
бошини англатади холос. 
Самарадорлик омили – бошқарувчи таъсир кучи бошқарув 
мақсадларига eришиш учун етарли бўлиши лозим. Самарали 
бошқарув таъсири мувозанатни бузувчи омилларга қарши 
барқарорликни оширишга йуналтирилади. 

---

383
Сохта инновациялар (псевдоинновация) – эскирган авлод 
техника ва технологиялари салоҳияти тугаб қолай деган ҳолларда 
уларнинг хизмат қилиш муддатини узайтиради. 
Технологиялар трансфери –бозор шароитларида инновацион 
жараёнларни санаотда амалга оширишнинг асосий механизми 
ҳисобланади. Хорижий тажрибаларга кўра, технологияларни 
секторлар (ҳарбий ва фуқаро), саноат тармоқлари ва мулкчилик 
шароитида турлича бўлган товар ишлаб чиқарувчилар ўртасида 
мамлакат доирасида ўтказишда ҳам, халқаро (давлатлараро) илмий 
иноновацион лойиҳаларини амалга оширишда ҳам давлат 
томонидан қўллаб-қувватланишга муҳтожлик сезади. 
Технологияларни тижоратлаштириш – янги технологияларга 
йул топиш замонавий рақобатли курашнинг муҳим омилларидан 
саналади. Бироқ илмий-техник лойиҳаларнинг қимматлиги сабабли 
дунёдаги фирмаларнинг кўпчилиги технологияларнинг фақат тор 
доираларидан фойдаланиб, бу ерда рақобатбардош маҳсулот 
яратиш учун ўз устунлигини сақлашга ҳаракат қилади.