Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги абу райхон беруний номидаги



Download 9,31 Mb.
bet55/121
Sana24.02.2022
Hajmi9,31 Mb.
#213894
1   ...   51   52   53   54   55   56   57   58   ...   121
Bog'liq
Нефть газ кимёси 2015 қўлланма

Углеводородлар

Qм, ж/кг

Алканлар

48600-47200

Цикланлар

46400

Моноциклик ароматикалар

42000-44750

Бициклик ароматикалар

40500

Реактив ёқилғилар учун стандартларда ёниш иссиқлиги (Qқуйи) 42916 ж/кг (10250 ккал/кг) дан қуйи бўлмаган миқдорда меъёрлаштирилган.


Ёнишни тўлиқлигига келсак, тажрибалар шуни кўрсатадики, ароматлаштирилган ёқилғи бу борада энг ёмонидир. Шундай қилиб, ароматик углеводородлар бирлик ҳажмга ҳисоблаганда энг юқори зичликларга ва ёниш иссиқликларига эга бўлсаларда, умуман олганда улар ўз энергетик кўрсаткичлари бўйича реактив ёқилғида мақбул бўлмаган компонентлардир.
Ёниш жараёни нуқтаи назаридан ўз-ўзидан алангаланиш энг катта ҳароратларига эга бўлган ароматик углеводородлар реактив ёқилғи сифатини ёмонлаштиради. Кўрсатилгандан ташқари реактив ёқилғиларга бошқа жиддий талаблар ҳам қўйилади. Улар термик барқарор (яъни қиздирилганда чўкмалар ва смолалар ҳосил қилмаслиги), ёнганда сўхта хосил қилмаслиги ва коррозияни чақирмаслиги лозим. Тўйинмаган углеводородларни ва гетероорганик бирикмаларни мавжудлиги ёқилғининг ушбу кўрсаткичларини ёмонлаштиради. Ароматик углеводородлар, айниқса бициклик ва ён занжирсизлари анчагина сўхта ҳосил бўлишини юзага келтиради.
Шундай қилиб, реактив ёқилғиларга қўйилган талабларнинг ҳаммасини йиғиндиси бўйича умумий хулоса чиқарилса, ёқилғи мақбул кимёвий таркибга эга бўлиши лозим дейиш мумкин. Нефтдан олинган юқори сифатли ёнилғи тармоқланган алканлар ва турли-туман тузилишли, аммо тўйинган ён занжирли цикланлар аралашмасидан иборат бўлиши лозим. Ароматик углеводородларнинг миқдори чегараланган бўлиши, гетератомли углеводородли компонент эса, буткул бўлмаслиги керак. Ҳаво реактив двигателлари ёнилғиси сифатида нафақат тоза нефть маҳсулотлари ёки юқори ёниш иссиқлигига эга бўлган махсус синтез қилинган углеводородлар қўлланилиши мумкинлигини кўзда тутиш мумкиндир. Углеводородли ёнилғиларнинг ёниш иссиқлиги углероднинг ўзини нисбатан қуйи ёниш иссиқлиги билан чегараланган. Шу боис янги ёқилғи хилларини излаш борводородли ва металлуглеводородли ёнилғиларни бунёд этилди. Борводородларни ёниш иссиқлиги углеводородларникига нисбатан ўртача бир ярим маротаба юқоридир.
Металлуглеводородли ёқилғилар магний, алюминий, бор каби элементларни одатдаги нефть ёқилғиларидаги 50% гача металл сақловчи суспензияларидир. Бундай суспензияларни ёқилганда, ёниш ҳарорати кескин кўтарилади, двигателни тортиш кучи анча ошади.

Download 9,31 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   51   52   53   54   55   56   57   58   ...   121




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish