Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги а. У. Бурханов, Х. Х. Худойқулов

Қимматли қоғозлар – ҳуж-жатлар бўлиб, улар мазкур ҳуж-жатларни чиқарган юридик шахс билан уларнинг эгаси ўртасида-ги мулкий ҳуқуқларни ёки қарз муносабатларини тасдиқлайди, дивидендлар ёки фоизлар тарзи-да даромад тўлашни ҳамда ушбу ҳужжатлардан келиб чиқадиган ҳуқуқларни бошқа шахсларга ўтказиш имкониятини назарда тутади.


Қимматли қоғозлар бозори

– юридик ва жисмоний шахс-ларнинг қимматли қоғозларни чиқариш, жойлаштириш ва улар-нинг муомаласи билан боғлиқ муносабатлари тизими.

Қимматли қоғозлар бозори иштирокчилари – қимматли қо-ғозларнинг эмитентлари, қим-матли қоғозларнинг эгалари, инвесторлар, қимматли қоғозлар бозорининг профессионал ишти-рокчилари, шунингдек биржалар ва Қимматли қоғозлар марказий депозитарийси.


Қимматли қоғозлар бозори-нинг профессионал иштирокчи-си – қимматли қоғозлар бозорида профессионал фаолиятни амалга оширувчи юридик шахс.


Қимматли қоғозлар бозори профессионал иштирокчиси-нинг мижози (мижоз) – депонент ёки қимматли қоғозлар бозори профессионал иштирокчисининг хизматларидан фойдаланувчи бошқа шахс.


Қимматли қоғозлар бозори-да профессионал фаолият – қим-матли қоғозларни чиқариш, жой-лаштириш ва уларнинг муомала-си билан боғлиқ хизматлар кўр-сатиш бўйича лицензияланади-ган фаолият тури.


Қимматли қоғозларга до-ир битимлар – қимматли қо-ғозларнинг олди-сотдиси, ҳадяси, мероси, устав фондига киритили-ши ва қимматли қоғозлар эгаси-нинг алмашувига олиб келадиган бошқа ҳаракатлар, шунингдек қимматли қоғозлар гарови.


Қимматли қоғозларга доир фъючерс – қимматли қоғоз бў-либ, у ўзида назарда тутилган муддатда қимматли қоғозларнинг муайян сонини қатъий белгилан-ган нархда сотиб олиш ёки сотиш мажбуриятини тасдиқлайди.


Қимматли қоғозларни жой-лаштириш – қимматли қоғоз-ларни уларнинг дастлабки эгала-рига бериш;


Қимматли қоғозлар марка-зий депозитарийси – депо ҳи-собварақлари бўйича эмиссия-вий қимматли қоғозларни сақ-

517

МОЛИЯ БОЗОРИ ВА ИНВЕСТИЦИЯЛАР

лашнинг, бундай қимматли қо-ғозларга бўлган ҳуқуқларни ҳи-собга олишнинг ва эмиссиявий қимматли қоғозлар ҳаракатининг ягона тизимини таъминловчи давлат депозитарийси.