Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги а. А. Омонов, Т. М.ҚОралиев

Хизмат кўрсатадиган тармоқлари бўйича – банкларнинг фаолиятига эътибор қаратадиган бўлсак, айрим банклар иқтисодиётнинг турли тармоқларига хизмат кўрсатади. Жумладан, автомобилсозлик, нефть саноати, қурилиш ва бошқа соҳалар. Масалан, мамлакатимиз Саноатқурилишбанки кўплаб тармоқларга хизмат кўрсатади, бироқ асосий фаолияти оғир саноат корхоналарига хизмат кўрсатишга қаратилган. Шунингдек, Агробанкнинг асосий фаолияти қишлоқ хўжалиги корхоналарига, Асакабанк машинасозлик соҳасига ва ҳоказо.
Филиалларининг сони бўйича – айрим банкларда филиаллар умуман мавжуд эмас, айримларида эса мамлакатнинг барча ҳудудларида филиаллари мавжуд. Мамлакатимизда бундай банклар сирасига Агробанк, Халқбанк, Микрокредитбанкларни киритиш мумкин. Ушбу банкларнинг мамлакатимиз туманларининг деярли барчасида ўз филиаллари фаолият юритади. Банкларнинг филиаллари юридик шахс сифатида барча ҳуқуқ ва мажбуриятларга эга бўлмайди, улар тегишли низом асосида бош банк томонидан берилган чегараланган ҳуқуқ ва мажбуриятлар доирасида фаолият юритади.
Хизмат кўрсатиш доираси бўйича – банклар маълум ҳудудга, ҳудудлараро, халқаро даражада мижозларга хизмат кўрсатиши эътиборга олинади. Бунинг учун банклар Марказий банкнинг тегишли лицензияларига эга бўлиши талаб этилади. Масалан, мамлакатимизда Марказий банкнинг тегишли талабларни бажарган тижорат банкларига миллий валютада ва хорижий валюталарда фаолият юритиши учун алоҳида – алоҳида лицензиялар беради.
Капиталининг ҳажми бўйича – банклар кичик, ўрта ва йирик тижорат банкларга гуруҳланади. Масалан, мамлакатимиз барча банклари устав капиталининг 40 фоиздан ортиғи ТИФ Миллий банки ҳисасига тўғри келади, ёки мамлакатимизда бешта йирик банкнинг (ТИФ Миллий банки, Саноатқурилишбанк, Агробанк, Асакабанк, Ипотекабанк) капитали жами банклар капиталининг 80 – 90 фоизини ташкил этади.
Якуний сўз сифатида таъкидлаш мумкинки, банкларнинг турларини кўпқирралиги, уларнинг бажарадиган операцияларининг сонини ортиб бориши жамиятнинг ижтимоий – иқтисодий ривожланиши билан бевосита боғлиқдир. Бозор иқтисодиёти шароитида буларнинг барчаси тегишли қонун, қоида, тартиб ва механизмлар асосида тартибга солиб борилади.