Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим

 
Ўзлаштирмасликнинг бир қанча сабаблари мавжуд: 
 
1. Болада иш қобилиятининг, интилишнинг ва диққат еътиборнинг йетишмаслиги. 
2. Билимларни пухта ўрганмай ўтказиб юборганлиги. 
3. Материалдаги муҳим белгиларни ажрата олмаслик, асосий ва иккинчи даражали 
нарсанинг фарқига бормаслик. 
4. Мазкур ўқув фанига қизиқиш йўқлиги. 
5. Ўқувчининг оилада ёки ўз тенгқурлари орасида ноқулай аҳволда қолиши. 
 
Билимларни назорат қилиш, текшириш ва баҳолашнинг янги моҳияти. 
 
Давлатимиз мустақилликка еришгандан сўнг таълим соҳасида бирмунча
ўзгаришлар рўй берди. Таълим соҳасига ўқувчилар билимларини тест- рейтинг синови 
орқали баҳолаш усули кириб келди. Ўқувчиларнинг олган билимларини тест орқали билиш, 
билим даражасини текшириш яхши самара берди. Йил мобайнида бу самара тажриба 
мактабларига жорий қилинмоқда. Тест рейтинг назорати орқали ўқувчиларни баҳолашда 
ўқувчининг ҳар томонлама ривожланишига еътибор берилади. Ўқувчи, ўқитувчи 
фаолиятини жипслаштиради. Ўқувчиларнинг ўқув фаолиятини яхшилайди. Кундалик 
назоратдан кейин ўқувчи фанларни ўзлаштиришга қизиқиш уйғонади. Ўқитувчи учун 
якуний баҳолаш, баҳо бериш кундалик назоратларини якунидан келиб чиққан ҳолда бўлади. 
Бунда ўқувчи аниқ баҳога ега бўлади.
Назорат саволлари: 
1. 
Билимларни жорий текширишнинг моҳиятини ёритиб беринг. 
2. 
Билимларни якуний текшириш ва баҳолашнинг аҳамиятини баён етинг. 
3. 
Ўқувчиларнинг ўзлаштиришини баҳолаш мезонини ёзма равишда изоҳлаб беринг. 
 

---

- 62 - 
Мустақил иш топшириқлари: 
Билимларни жорий, тематик ва якуний текширишнинг кенг тарқалган шаклиларини (якка 
тартибда ва ёппасига сўраш) шарҳлаб беринг. 
Билимларни текшириш турларининг моҳиятини асослаб беринг. 
Билимларни текширишнинг талабларини ёзма равишда изоҳлаб беринг. 
Ўқувчиларнинг билимларини текшириш, назорат қилиш ва баҳолашнинг таълимий ва 
тарбиявий аҳамиятини тушунтиринг.