Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таьлим вазирлиги бухоро мухандисликтехнология институти

«АВС» аксионерлик жамиятининг бухгалтерия балансини пассив моддаларининг 
таҳлили
Мол-
мулкнинг 
таркиби 
Йил бошига 
Йил охирига 
Ўзгариши (+,) 
Сумма, 
минг сўм 
Салмоғи
, % 
Сумма, 
минг сўм 
Салмоғ
и, % 
Сумма, 
минг 
сўм 
Салмоғ
и, % 
Йил 
бошига 
нисбатан 
ўсиши,% 
1 
2 
3 
4 
5 
6=4-2 
7=5-3 
8=6/2х10
0 
1.Ўз 
маблағ-
ларининг 
манбалари 
460499 
64,09 
729410 
81,72 
+268911 
+17,63 
+58,39 
2. 
Мажбуриятлар 
Шу жумладаи: 
258047 
35,91 
163147 
18,28 
94900 
17,63 
36,98 
а) 
узоқ 
муддатли 
мажбуриятлар 
_ 
_ 
_ 
_ 
_ 
_ 
б)жорий 
мажбуриятлар 
258047 
35,91 
163147 
18,28 
94900 
17,63 
36,98 
Баланс 
пассиве-нинг 
ЖАМИ: 
718546 
100,6 
892557 
100,0 
+174011 
_ 
+24,22 

---

Аммо, ушбу манбалар қайси манбалар ҳисобига кўпайганлигига алоҳида аҳамият 
қаратиш мақсадга мувофиқ ҳисобланади. Яьни, манбаларнинг кўпайиши, ўз маблағлари 
манбалари ҳисобигами ёки қарз манбалари ҳисобига экашшгини аниқлаш лозим. 
Аксионерлик жамиятининг маьлумотларидан кўринадики, корхонада жорий йил охирида 
ўз маблағлари манбалари йил бошига нисбатан 268911 минг сўмга ёки 58,39 % га ўсган. 
Бундай натижаларни корхона учун ижобий деб баҳоламоқ лозим. Чунки, ўз маблағлари 
манбаларининг кўпайиши корхонанинг молиявий мустақиллигининг ортишига, тўлов 
қобилиятининг яхшиланишига ҳамда корхонанинг ижтимоий-иқтисодий ривожланишига 
олиб келади. Маьлумотлардан кўринадики, корхонада жорий йил охирига мажбуриятлар 
суммаси 94900 минг сўмга ёки 36,98 % га пасайган. Бу эса мажбуриятларнинг умумий 
пассивларда тутган салмоғини 17,63 % га камайтирган. Бундан кўринадики корхонанинг 
тўлов ликвидлиги анча кўтарилган. Баланс пассивидаги моддаларга эьтибор қиладиган 
бўлсак, асосий салмоқни, яьни 81,72 фоизни ўз маблағлари манбалари ташкил этмоқда. 
Бу корхонанинг мустаҳкам молиявий барқарор эканлигидан далолат беради. Мазкур 
корхонада ҳисобот даврида жорий мажбуриятлари, яьни кредиторлик қарзлари бир қадар 
камайганлигини ижобий ҳолат сифатида баҳоламоқ лозим.