Ўзбекистон республикаси навоий кон-металлургия комбинати давлат корхонаси

ИШБИЛАРМОНЛИК ЎЙИНЛАРИ

“КОРХОНА ХЎЖАЛИК ФАОЛИЯТИНИ ТАҲЛИЛ ҚИЛИШ”
Ўйиннинг мақсади: Бозор муносабатлари шароитида корхоналар (ташкилотлар)нинг услуб ва тамойилларини чуқур ўзлаштириш. Бозор шароитида корхона (ташкилот)нинг хўжалик фаолиятини ташкил қилиш, корхонанинг фаолият кўрсатишини ўрганишда амалий маҳорат уйғотиш. Хўжалик юритишнинг иқтисодий услубларини жорий этиш, корхона фаолиятини қайта такомиллаштириш ҳисобига корхона фойдасини (даромадини) кўпайтириш учун корхона фаолиятини чуқур таҳлил қилиш асосида қўшимча имкониятларни қидириб топиш. Корхона фойдасини (даромадини) тақсимлаш бўйича зарур ҳисоб-китобларни ишлаб чиқиш ҳамда меҳнатни ташкил қилиш ва рағбатлантиришни, маркетинг ва ишлаб чиқаришни ташкил қилишни такомиллаштириш бўйича таклифларни ишлаб чиқиш.
Дастлабки маълумотлар, 1-вариант.
Корхона рентабелли (даромадли) корхона. Аммо бозор муносабатлари иқтисодий ишлаб чиқариш фаолиятини яхшилашнинг янги йўлларини талаб қилмокда.
Фойдани норматив (белгиланган миқдор бўйича) тақсимланишини ҳисоблаш учун дастлабки маълумотлар:
(минг сўм)

Фойда миқдори (йиғиндиси)	5000,0 сўм.
Ишлаб чиқариш фонди учун тўлов нормативи	8%
Асосий ишлаб чиқариш фондларининг ўртача йиллик қиймати	12500,0 сўм
Ишчилар сони	2500,0
Корхона кредитдан фойдаланган	йилига 5% дан 2000,0 сўм.
Бюджетга ажратмалар нормативи	ҳисобланган фойданинг - 15%
Ҳисобланган фойдадан вазирликка ажратмалар нормативи	10%
Корхона тўлаган	100,0 сўм
Жарима тариқасида бошқа корхоналардан олган	500,0 сўм
Корхона молиявий резервини ташкил этади	100,0 сўм
Қолган фойдадан рағбатлантириш фондини ташкил қилиш нормативи: ишлаб чиқариш тараққиёти
Фонд	50%
Истеъмол	30%
Резерв фонди	20%

Ҳисобларни жадвалда ифодаланг, унда: умумий фойда миқдорини (суммасини), ҳисобланган фойда, корхона ихтиёрида қоладиган соф фойда, рағбатлантириш фондларига юбориладиган фойдани кўрсатинг.
Корхона резервларини излаш ва таҳлил қилиш учун дастлабки маълумотлар:
- махсулотнинг сифат белгиси билан ишлаб чиқариш умумий ҳажмининг 60%;
- давлат буюртмаси ишлаб чиқариш имкониятининг 90%и;
- вазирликнинг ички уюшмаси бўйича буюртма – 10%;
- корхона истеъмолчи талабини тўла қондирувчи, лекин ҳали жаҳон намуналаридан узоқ бўлган маҳсулот ишлаб чиқаради;
- йил режасига маҳсулот ишлаб чиқариш учун ҳали асбоб-ускунаси йўқ бўлган, хатто янги сехлар қуриш зарур булган маҳсулот ишлаб чиқаришнинг киритилиши мўлжалланмоқда;
- корхона битимлар бўйича маҳсулот ишлаб чиқариш режасини бажарди – 98,5% га;
- жамоа ижтимоий соҳанинг турли объектларига мухтож;
- асбоб-ускуналар билинадиган даражада эскирган;
- бошқарув аппарати ходимларининг сони – ишчилар умумий сонининг 25%
Меҳнатни ташкил қилиш ва рағбатлантириш тизимини қайта қуриш, ишлаб чиқариш технологиялари ва ишлаб чиқаришни ташкил қилишни такомиллаштириш, хўжалик юритишнинг иқтисодий услубларини кучайтириш, юқори турувчи бошқарув ташкилотлари билан ўзаро муносабатни яхшилаш ҳисобига даромадни кўпайтириш учун корхона резервларидан фойдаланиш, ишда камчиликларни йўқотиш имкониятларига эгами?