Zbekiston respublikasi milliy gvardiyasi harbiy-texnik instituti

Abu Mansur Moturidiy
(melodiy 944 yilda vafot etgan) kalom ilmining aql maqomiga 
alohida e‘tibor qaratgan Samarqandda Moturidiya maktabini yaratgan. Mu‘taziliylar (ajralib 
chiqqanlar) yakka xudolikning adolatli ekanini, Qur‘onning tangri tomonidan yaratilganligini, iroda 
erkinligini yoqlab chiqqan. Uning asoschisi Vosil ibn Atodir (699-748 yillar). Uning oxirgi 
vakillaridan biri Zamahshariydir. 
Kalom islom ilohiyotining o‗ziga xos falsafiy ta‘limotidir. U diniy aqidalarni asoslab 
berishga uringan. U Qur‘onga tayanib, jannat va do‗zaxning azaliy ekanligini, insonda iroda 
erkinligining yo‗qligini, lekin insonning Olloh oldida o‗z qilmishlari uchun mas‘ul ekanligini 
asoslab berishga xarakat qilgan. 
Bunday ma‘naviy jarayonlar bilan yonma-yon islomda