Zbekiston respublikasi milliy gvardiyasi harbiy-texnik instituti

Valiev Abdulxay (1929-2002) akademik, falsafa fanlari doktori, professor.
Asosiy ilmiy 
ijodi jamiyat taraqqiyotida milliy ziyolilarning roli masalalariga bag‗ishlangan. U bu jarayonning 
o‗ziga xos xususiyatlarini, O‗zbekistonda milliy ziyolilar faoliyatini takomillashtirish zarurligini 
asoslagan. Sovet tuzumi hukmronligi avj olgan 1966 yilda A.Valiev ‖O‗rta Osiyoda milliy 
ziyolilarning shakllanishi‖ asarida ishchi dehqonlar orasidan iqtidorlilarini tanlab, milliy rahbar 
kadrlarni tayyorlash lozimligi haqidagi g‗oyani ilgari surgan. U turli toifadagi ziyolilar 
dunyoqarashi, ongi, psixologiyasi, kayfiyatidagi ziddiyatlarni ochib berishga harakat qilgan. 
A.Valiev 30 yillarda qatag‗on qilingan mashhur davlat arboblari, milliy ziyolilar F.Xo‗jaev va 
T.Risqulovning mash‘um taqdiri haqida ochiq fikr yuritgan. 1969 yilda esa O‗rta Osiyodagi milliy 
ziyolilarning davlat boshqaruvidagi roli masalasiga bag‗ishlangan asarida 1917-1960 yillardagi 
ziyolilarning ijtimoiy evolyusiyasi, ishlab chiqarish sohasidagi ziyolilarning xalq xo‗jaligini 
tiklashdagi roli, ilmiy texnikaviy taraqqiyotda ilmiy ziyolilar faoliyatining o‗rni, milliy ziyolilarning 
jamiyat ma‘naviy hayotiga ta‘siri haqida fikr yuritadi. Ilmiy faoliyat bilan bir qatorda A.Valiev 
jamoat ishlarida ham faol ishtirok qilgan. 1961-65 yilllarda u ―O‗zbekistonda ijtimoiy fanlar‖ 
jurnali bosh muharriri o‗rinbosari, va ―O‗zbek ensiklopediyasi‖ning bosh muharriri birinchi 
o‗rinbosari lavozimida ishlagan. O‗zbek ensiklopediyasining birinchi 8 jildligini nashrga 
tayyorlashda faol ishtirok qilgan. 
Mustaqillik yillarida A.Valiev mustaqillik buyuk ne‘mat ekanligi, va uni asrash, avaylashda 
o‗zbek ziyolilarining roli muhim ekanligini anglagan holda, umrining oxirigacha Yangi avlod milliy 
kadrlarini tarbiyalashga munosib hissa qo‗shdi.