ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ ҚИШЛОҚ ВА
СУВ ХЎЖАЛИГИ ВАЗИРЛИГИ
САМАРКАНД ҚИШЛОҚ ХЎЖАЛИК ИНСТИТУТИ
«Қишлоқ хўжалигини
механизациялаштириш»
бакалавр таълим
йўналиши
«Қишлоқ хўжалик машиналари,
фойдаланиш ва таъмирлаш»
кафедраси
Химояга рухсат этилсин:
«
ҚХМ, Ф ва Т
» кафедраси мудири
___________доц. З.Абдуганиев
«___»___________2012 й.
БАКАЛАВР ДАРАЖАСИНИ ОЛИШ УЧУН
БИТИРУВ МАЛАКАВИЙ ИШИ
Ма
взу:
Асаларичилик фермер хўжаликларида технологик жараёнларни
механизациялаштириш
Битирувчи
Хамдамов Шохрух
Шухратович
Битирув иши рахбари
доц. Сувонқулов Ш.Қ.
САМАРҚАНД – 2012
Mundarija
Kirish
………………………………..……….7
1.
Bitiruv malakaviy ish mavzusini asoslash
1.1 O’zbekistonda aslarichilikning ahvoli, ahamiyati
va uni rivojlantirishisteqbollari ..................................11
1.2 Bitiruv malakaviy ish mavzusini asaslash
(
asalarichilikdagi texnalogik jarayonlarni
mexanizatsiyalashtirish ahvoli
va uning ahamiyati
) ..
……………………………….14
2.
Texnalogik qism
2.1 Asakarichilikdan olinadigan maxsulotlar
va ularning tavsifnomalari ….....................................17
2.2 Asakarichilik maxsulotlariga qayta ishlov
berish texnologgiyalari. Fermer xo’jaligi
sharoitida …………………………………….………22
2.3
Fermer xo’jaligi sharoitida asalarilarni
saqlash texnologgiyasi ……………………………...25
3.
Maxsus qism
3.1
Asalarichilik fermer xo’jaligida asosiy
texnologgik jarayonlat va ularni hisoblash………...27
3.2 Ko’chma ortish, tashish, tushirish qurilmalariga
qo’yiladigan talablar…………………………….......34
3.3
Fermer xo’jaliklarida kichik hajmli
ortish – tushirish jarayonlarini
mexanizatsiyalashtirish…………………………......38
4.
Tabiat muhofazasi
4.1 Tabiat muhofazasi asalarilarning o’rni
…………
42
5.
Hayot havfsizligi
5.1 Asalarichilikda mexnat muhofazasi asaslari…….46
6.
Iqtisodiy qism
6.1
Bitiruv malakaviy ishining iqtisodiy
ko’rsatgichlari………………………………………...50
7.
Xulosa
……………………………………....54
8
. Foydalanilgan information ma’lumotlar
…56
9. Ilovalar
…………………………….....57
`
Kirish
Asalarichilik Qishloq xo’jaligining muhim tarmog’i hisoblanib u aholi va
ishlabchiqarish uchun asal, mum, gul changi,matka suti, propolis,asalari zaxri va
boshqa maxsulotlarni yetkazib beradi. U asosan O’zbekistoning ekonomikasi va
sosial rivojlanishi uchun juda muhim tarmoq hisablaniladi.
Yurtimizda asal va asal mahsulotlari yetishtirish uchun yetarli sharoit va
imkoniyat mavjud. 2009-2011 yillarda asalarichilik sohasini rivojlantirish
bo‘yicha chora-tadbirlar dasturi bu borada muhim omil bo‘layotir.
U boshqa Xalq xo’jaligi tarmoqlari kabi asalarichilik ham o’ziga
yangi texnika texnologgiyalarni va uskunalarni mexanizatsiyalashni talab etadi.
Asalarichilikda asal va boshqa turdagimaxsulotlarni ishlab chiqarish
uchun boshqa turdagi ishlab chiqarishga qaraganda O’zbekistonning ob-havo
sharoitlari va o’simlik dunyosiga boyligi asalarichlikni rivojlantirishni talab etadi.
“Asalarichilik sohasiga oid qonunchilikni takomillashtirish masalalari”
O‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlisining Qonunchilik palatasi
Agrar va suv xo‘jaligi masalalari Qo‘mitasi tomonidan davra suhbati o‘tkazildi.
O‘zbekiston Savdo-sanoat palatasiga taqdim etilgan ma’lumotga ko‘ra,
O‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlisining Qonunchilik palatasi Agrar va suv
xo‘jaligi masalalari Qo‘mitasi faoliyatining asosiy yo‘nalishlari dasturiga
muvofiq, joriy yilning 12 avgust kuni Oliy Majlis Qonunchilik palatasining
majlislar zalida “Asalarichilik sohasiga oid qonunchilikni takomillashtirish
masalalari” mavzusida davra suhbati o‘tkazildi. Mamlakatimizda oziq-ovqat
mahsulotlarini yanada ko‘paytirish maqsadida baliqchilik, parrandachilik,
chorvachilik va asalarichilikni yanada rivojlantirishga alohida e’tibor
qaratilmoqda. Yurtimizda asal va asal mahsulotlari yetishtirish uchun
yetarli sharoit va imkoniyat yaratilgan. Sohani yanada taraqqiy ettirishda 2009
yilda qabul qilingan 2009-2011 yillarda asalarichilik sohasini rivojlantirish
bo‘yicha
chora-tadbirlar dasturi muhim omil bo‘layotir, deya xabar beradi O‘zA.
Poytaxtimizda mazkur dasturda belgilab berilgan ustuvor vazifalarga
bag‘ishlangan ko‘rgazmali seminar ham ayni shu maqsadda tashkil etildi.
Hozir respublikamizdagi to‘rt mingga yaqin asalarichi tomonidan
har yili bir yarim ming tonna asal tayyorlanmoqda. Yetishtirilayotgan
mahsulotning asosiy qismi Navoiy, Samarqand, Jizzax, Toshkent, Farg‘ona,
Namangan viloyatlari hissasiga to‘g‘ri keladi.
Mutaxassislarning ta’kidlashicha, inson organizmi uchun foydali
mikroelementlarning 70 foizdan ortig‘i aynan asalda mavjud bo‘lib, undan
tayyorlangan mahsulotlar inson salomatligi uchun juda foydalidir.
Dasturda sohani yanada yuksaltirishning ilmiy asoslarini
yaratish, keng ko‘lamli ilmiy tadqiqot ishlari olib borish, mahsulot eksporti
hajmini ko‘paytirish, mutaxassislar tayyorlash, malakasini oshirish va
raqobatbardosh texnologiyalar yaratish borasidagi vazifalar belgilangan.
Kelgusida yangi xo‘jaliklar tashkil etish hisobidan asal yetishtirishni ikki ming
tonnaga yetkazish va mingdan ortiq yangi ish o‘rni yaratish rejalashtirilmoqda.
Bu esa xalqimiz dasturxonida ming bir dardga davo ushbu ne’matning yanada
mo‘l bo‘lishini ta’minlaydi.
Asalarilarni o‘z vaqtida emlash, xo‘jaliklarni zarur dori-darmonlar
bilan ta’minlash, qishloq xo‘jaligi ekinlarini dorilash jarayonida belgilangan
xavfsizlik choralariga rioya etish borasidagi tavsiyalar ishlab chiqildi.
Ko‘rgazmali seminarda asalarichilik xo‘jaliklari uchun sanoat
korxonalarida mahalliylashtirish asosida tayyorlangan zarur jihozlar namoyish
etildi.
Do'stlaringiz bilan baham: |