Ўзбекистон республикаси қишлоқ ва сув хўжалиги вазирлиги тошкент давлат аграр университети шералиев Абдусаид Шералиевич

МУНДАРИЖА
Кириш..........................................................................................................................3
I-БОБ. ФАННИНГ МАҚСАДИ ВА ВАЗИФАСИ...................................................7
Ўсимликларнинг бактерияли касалликларни ўрганиш тарихи...........................9
Бактериология фанининг бошқа фанлар билан алоқаси.......................................11
Мавзу юзасидан тест саволлари..............................................................................12
II-БОБ.БАКТЕРИЯЛАРНИНГ УМУМИЙ ХАРАКТЕРИСТИКАСИ – Bacteriamycetes.........................................................................................................15
Бактерияларнинг морфологик белгилари..............................................................15
Бактерияларнинг кўпайиши....................................................................................23
Мавзу юзасидан тест саволлари.............................................................................25
III-БОБ .ФИТОПАТОГЕН БАКТЕРИЯЛАРНИНГ БИОКИМЁВИЙ ХУСУСИЯТЛАРИ...................................................................................................30
Токсинларнинг ҳосил бўлиши................................................................................31
Фитопатоген бактерияларнинг тарқалиш йўллари ва инфекция манбайи……..............................................................................................................31
Ўсимлик ризосферасида сақланадиган бактериялар............................................33
Мавзу юзасидан тест саволлари.............................................................................34
IV-БОБ. ЎСИМЛИКЛАРДА БАКТЕРИЯЛАР ҚЎЗҒАТАДИГАН КАСАЛЛИК БЕЛГИЛАРИНИНГ ПАЙДО БЎЛИШИ...............................................................36
Паренхиматоз касалликлар.....................................................................................38
Ўтказувчи найларнинг пренхиматоз зарарланиши..............................................39
Мавзу юзасидан тест саволлари.............................................................................40
V-БОБ. ЎCИМЛИКЛАРНИНГ БАКТЕРИАЛ КАСАЛЛИКЛАРИГА ТАШХИС ҚЎЙИШ УСУЛЛАРИ.............................................................................................44
Касалликни ташқи белгиларига қараб турини аниқлаш......................................44
Микробиологик текшириш усули..........................................................................44
Тўқималарни Грамм усулида бўяш.......................................................................46
Уруғларни зарарланишини аниқлаш.....................................................................47
Мавзу юзасидан тест саволлари.............................................................................47
VI-БОБ.ЎCИМЛИКЛАРДА БАКТЕРИЯЛАР ҚЎЗҒАТАДИГАН КАСАЛЛИКЛАР НАТИЖАСИДА РЎЙ БЕРАДИГАН ФИЗИОЛОГИКЎЗГАРИШЛАР............................................................................50
Бактерияларнинг ўсимликларни касаллантириш йўллари.................................51
Мавзу юзасидан тест саволлари............................................................................52
VII-БОБ. ФИТОПАТОГЕН БАКТЕРИЯЛАРНИНГ ТАШҚИ МУҲИТ ОМИЛЛАРИГА МУНОСАБАТИ.........................................................................55
Абиотик омиллар....................................................................................................55
Бактерияларнинг ҳароратга муносабати. ............................................................55
Ҳавонинг нисбий намлиги. ...................................................................................56
Ўсимликларнинг сув режими................................................................................56
Тупроқнинг хаво билан таъминланганлиги.........................................................56
Ўсимликларнинг озиқланиши...............................................................................57
Ёруғликнинг бактерияларга таъсири....................................................................57
Биотик омиллар. Хашаротлар билан муносабат..................................................57
Нематодалар билан муносабат................................................................................58
Бактерияларнинг тупроқ замбуруғлари билан муносабати .........................58
Бактерияларнинг ўсимликларда паразитлик қилувчи замбуруғлар билан муносабати ...............................................................................................................58
Тупроқ замбуруғлари ва бактериялари билан муносабати.................................58
Фитопатоген бактериялар ва вируслар..................................................................59
Мавзу юзасидан тест саволлари..............................................................................59
ХIII-БОБ. ЎСИМЛИКЛАРНИ УЙҒУНЛАШГАН ҲИМОЯ ҚИЛИШДА БАКТЕРИЯЛАРНИНГ КЎПАЙИШИНИ ВА ТАРҚАЛИШИНИ ОЛДИНДАН БАШОРАТ ҚИЛИШ ҲАМДА АХБОРАТ БЕРИШНИНГАҲАМИЯТИ.....................................................................................63
IХ-БОБ. БАКТЕРИАЛ КАСАЛЛИКЛАРГА ҚАРШИ УЙҒУНЛАШГАН ҲИМОЯ ҚИЛИШНИНГ АҲАМИЯТИ..................................................................65
Уйғунлашган ҳимоя қилишда агротехник тадбирларни ўз вақтида ўтказишни аҳамияти. ...................................................................................................................65
Бактериал касалликларга қарши кимёвий усулдан фойдаланиш.........................69
Уруғларга ишлов бериш..........................................................................................71
Уруғларга химиявий ишлов бериш.........................................................................72
Ўсимликларни уйғунлашга ҳимоя қилишда биологик усулдан фойдаланиш...............................................................................................................72
Уруғларни биологик зарарсизлантириш................................................................72
Уруғга бактерифаглар билан ишлов бериш...........................................................73
Бактерияфагларни фойдаланиш..............................................................................73
Антибиотиклар билан ишлов бериш......................................................................74
Тупроқни дезенфекция қилиш................................................................................74
Бактериал касалликларга қарши бошқа тадбирлар...............................................74
Бактериал касалликларга қарши антогонистлардан фойдаланиш.......................74
Ўсимликларни уйғунлашган ҳимоя қилишда генетик ва селекцион – уруғчилик усулларидан фойдаланиш........................................................................................74
Чидамли навларни яратишда инфекция манбалари ва инфекция миқдори......................................................................................................................75
Физикавий ва механик усул.....................................................................................75
Ўсимликлар карантини.............................................................................................75
Фитопатоген бактерияларнинг заҳарли моддалар ва антибиотикларга кўникиб қолиши.......................................................................................................................76
Х-БОБ. ФИТОПАТОГЕН БАКТЕРИЯЛАРНИНГ СИСТЕМАТИКАСИ...........83
ХI- БОБ. ФИТОПАТОГЕН БАКТЕРИЯЛАРНИНГ АЙРИМ ОИЛА ВА ТУРКУМЛАРИГА ХАРАКТЕРИСТИКА.............................................................91