Ўзбекистон республикаси халқ таълими вазирлиги

Ilk va o’rta asrlarda yevropa numizmatikasi 

O’rta asrlarda Yevropa tangalar tarixini 5 davrga bo’lish mumkin

1

: 

1. Varvarlar zarblari – V-VIII asr o’rtalari. 

2. Karolinglar dinori –VIII o’rtalari –X asr. 

3. Feodallar dinori – X-XIII asr o’rtalari. 

4. Grosha va Florina – XIIIasr o’rtalari – XVIasr boshi. 

5. Taler davri –XVIasr boshi – XVIII-XIX asrlar. 

Yevropaning ilk tangalari (ilovaga karang) 

Yuqorida ta'kidlaganimizdek Yevropada miloddan avvalgi 45  – yillarda 

Rimda  Tit  Kariziy  magistrligi  davrida  ma'buda  Yunona  ibodatxonasida  old 

tomonida  bejirim  ayol  boshining  surati  bezab  turgan,  orka  tomonida 

“Moneta” (grek tilida “Bashoratchi”) deb yozilgan dinor pul zarb kilingan. 

Rim dinor zarb etilishiga kadar tangalar bir necha asrli tarixiy yul bosib 

utishga  ulgurgan  edi.  Juda  kadim  zamonlardan  b eri  tangani  afsonaviy 

kaxramonlar  va  ma'budlar  yartadi,degan  akida  yashab  kelar  edi.  Kadimgi 

grek  manbalarida  tanganing  kelib  chikishi  haqida  uchta  faraz  borligi  kayd 

etiladi.  1-  faraz.  Tangalar  ilk  bor  Kichik  Osiyo  davlati  Lidiyada  zarb  kilina 

boshlagan.  2-faraz.  Kumush  tangani  Agros  podshoxi  Fidon  kashf  etgan.  3 -

faraz.  Tanganing  yaratilishi  Eolidadagi  kima  shaxrining  afsonaviy  shoxi 

Midasning xotini malika Germodik nomi bilan boglikligi aytiladi.  

1-bosqich.  Rim  imperiyasi  yemirilgandan  sung  Sharkiy-Yevropa 

ijtimoiy-iqtisodiy  ahvoli,  ishlab  chiqarish  zaiflashadi,  hunarmandchilik  va 

natural xo’jalikka asoslangan mexnat taqsimoti vujudga keladi. 

Doimiy  maxaliy  bozorlarning  bulmaganligi,  bu  davrda  tang alar  asosan 

xalqaro  pul  vazifasini  bajargan.  Zero,  ichki  savdo  ilk  feodal  jamoa 

xujaligining  asosini  tashkil  etgan.  Mamlakatda  tovar  ayriboshlash  kuchli 

bulgan  tangalar  asosan  boylik,  xazina,  mulk  va  tulov  vositasi  sifatida  zarb 

kilingan. 

                                                 

1

 Vvedeniye v spetsialnqe istoricheskiye dissiplinq. M.MGU 1990g. – 32 str. 

---