Ўзбекистон республикаси халқ таълими вазирлиги тошкент шаҳар халқ таълими ходимларини қайта

- Исбот қилиш (ЖПК – 85 м) ишни қонуний, асосланган ва адолатли 
ҳал қилиш учун аҳамиятга эга бўлган ҳолатлар тўғрисидаги ҳақиқатни 
аниқлаш мақсадида далилларни тўплаш, текшириш ва баҳолашдан иборатдир. 
Ишни айблов хулосаси билан судга юбориш (ЖПК – 82 м) ва айблов ҳукмини 
чиқариш учун қуйидагилар исботланган бўлиши лозим. 
1. Жиноят объекти; жиноят туфайли етказилган зиённинг хусусияти ва 
миқдори, жабрланувчининг шахсини тавсифловчи ҳолатлар. 
2. Содир этилган жиноятнинг вақти, жойи, усули, шунингдек, Жиноят 
кодексида кўрсатиб ўтилган бошқа ҳолатлар; қилмиш ва рўй берган ижтимоий 
хавфли оқибатлар ўртасидаги сабабий боғланиш. 
3. Жиноятнинг ушбу шахс томонидан содир этилганлиги. 
4. Жиноят тўғри ёки эгри қасд билан ёхуд бепарволик ёки ўз-ўзига ишониш 
оқибатида содир этилганлиги, жиноятнинг сабаблари ва мақсадлари. 
5. Айбланувчининг, судланувчининг шахсини тавсифловчи холатлар. 
Вояга етмаганларнинг жиноятлари ҳақидаги ишларда исботлаш предмети эса, 
ЖПКнинг 548-моддасига биноан, дастлабки тергов ҳаракатлари ва суд 
муҳокамаси даврида вояга етмаганларнинг жиноятлари ҳақидаги ишлар 
бўйича қуйидагилар исботланиши лозим: 
1) вояга етмаган айбланувчининг аниқ ёши (туғилган йили, ойи, куни); 
2) вояга етмаганнинг шахсига хос хусусиятлар ва унинг саломатлиги ҳолати; 
3) унинг турмуш ва тарбияланиш шароитлари; 
4) катта ёшли далолатчилар ва бошқа иштирокчиларнинг бор ёки йўқлиги. 
Ушбу вазиятда Н вояга етмаган 17 ёш, саломатлиги яхши, оилавий шароити 
ўртача, катта ёшдаги далолатчилар йўқ. 
- Вояга етмаган ва гумон қилинувчи ва айбланувчини сўроқ қилиш 
(ЖПК-553-моддаси) ҳимоячи иштирокида сўроқ қилинади. Сўроқ қилиш 
чоғида терговчининг рухсати билан вояга етмаганнинг қонуний вакили 
иштирок этиши мумкин. Ҳимоячи ва қонуний вакил гумон қилинувчига ва 
айбланувчига саволлар беришга ҳақли. Сўроқ охирида ҳимоячи ва қонуний 
вакил баённома билан танишиши ва у ҳақда ўз мулоҳазаларини билдиришга 
ҳақлидир. Вояга етмаган гумон қилинувчини, айбланувчини сўроқ қилишга 
кетган умумий вақт, кун давомида дам олиш, овқатланиш учун бир соатлик 
танаффусни ҳисобга олмаганда, олти соатдан ошмаслиги керак. ЖПКнинг 
554-моддасига мувофиқ вояга етмаган айбланувчини сўроқ қилишда терговчи 
ёки прокурорнинг ихтиёрига кўра педагог ёки психолог иштирок этиши 
мумкин.
Таҳлил этилаётган вазиятда айбланувчи Н ҳам қонуний вакили, ҳимоячи 
олдида сўроқ қилиниши, сўроқ пайтида педагог ва психолог қатнашиши 
лозим. 

---

15 
- ЖКнинг 15-моддасига кўра жиноятлар ўз хусусияти ва ижтимоий 
хавфлилик даражасига кўра: ижтимоий хавфи катта бўлмаган, унча оғир