Ўзбекистон республикаси халқ таълими вазирлиги т. Н.ҚОри ниёзий номидаги ўзбекистон педагогика фанлари илмий тадқИҚот институти

•
ҳар бир шахсга индивидуал ёндашиш;
•
суҳбатдошнинг шахсиятига тегмаслик;
•
суҳбатдошнинг дунёқараши, эътиқоди, нуқтаи назаридан 
келиб чиқиб, муносабатда бўлиш;
•
суҳбат олиб боришда суҳбатдошнинг ёш хусусиятларини, 
ижтимоий мавқеини ҳисобга олиш;
•
суҳбатдошнинг эмоционал ҳолатига (ҳаяжон, қўрқув, 
хавотирлик, аффект ҳолатлари ва бошқалар) баҳо бера олиш;
•
суҳбатдошга ўзи учун маъқул позиция (жой) ни 
танлашига имкон бериш. 
Суҳбатнинг олиб борилишида қуйидаги асосий тамойил-
ларга аҳамият берилади: 

---

62
•
суҳбатдошга нисбатан доимо ҳурмат ва эътиборда бў-
лиш керак;
•
суҳбатдошни диққат билан эшитиш лозим;
•
суҳбатдошнинг айтган фикрларига доимо ҳурмат билан 
қараш керак;
• 
суҳбатдошга қарата “Сен ноҳақсан” дейишга шошилманг;
• 
инсоннинг хатосини унинг кўзига тик қараб айтмаслик 
керак;
•
суҳбатнинг боришида овоз тонига, оҳангига аҳамият 
бериб туришни унутмаслик лозим;
•
суҳбатнинг дўстона муҳитда боришига эришиш;
•
сизга юзма-юз ўтирган томоннинг ўз фикр мулоҳазаларини 
айта олишига шароит яратиш керак;
•
тинглаш жараёнида бошқа объектларга чалғимаслик зарур;
•
берилаётган фикр ларга қатъий қарши бўлсангиз ҳам, ҳеч 
қачон гапни бўлманг, тушунишга ҳаракат қилинг;
•
вужудга келган муаммони суҳбатдошнинг нуқтаи 
назаридан кўришга уринаётганингизни сездиринг;
•
вазминлик билан, шошилмасдан гапиришга эътибор 
қилинг;
•
одамлардаги шахсий хусусиятларни эмас, балки 
вазиятни, юзага келган муаммони муҳокама қилишга аҳа-мият 
беринг;
•
суҳбат давомида асосий фикр дан четга чиқмасликка ха-
ракат қилиш лозим.
Оила психологиясига доир энг муҳим билимларни таълим 
тизими ходимлари, ўқитувчилар, ота-оналар ва ёшлар орасида 
тарқатиш, ўқув-семинарлари, учрашувлар ташкил этиш асосида 
зарурий малакалар ва кўникмаларни шакллантиришга жиддий 
эътибор берилиши мақсадга мувофиқ бўлар эди. 

---

63