Ўзбекистон республикаси халқ таълими вазирлиги низомий номидаги тошкент давлат педагогика

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
«КЛАСТЕР» МЕТОДИ 
 
“КЛАСТЕР” МЕТОДИ 
“Кластер” методи- ғунча, тўплам, боғлам каби 
маъноларни 
англатиб, 
илгари 
сурилган 
ғояларни 
умумлаштириш, 
улар 
ўртасида 
алоқаларни 
топиш 
имкониятини яратадиган график органайзер. 
Ушбу метод таълим олувчиларга ихтиёрий муаммо 
хусусида эркин, очиқ ўйлаш ва шахсий фикрларни 
бемалол баён этиш учун шароит яратишга ёрдам беради. 
Мазкур метод турли хил ғоялар ўртасидаги алоқалар тўғрисида фикрлаш 
имкониятини берувчи тузилмани аниқлашни талаб этади. “Кластер” 
методи аниқ объектга йуналтирилмаган фикрлаш шакли саналади. Ундай 
фойдаланиш инсон мия фаолиятининг ишлаш тамоийили билан боғлиқ 
равишда амалга оширилади. Ушбу метод муайян мавзунинг таълим 
олувчилар томонидан чуқур ҳамда пухта ўзлаштирилгунига қадар 
фикрлаш фаолиятининг бир маромида бўлишини таъминлашга хизмат 
қилади. 
Ғояга мувофиқ ишлаб чиқилган “Кластер” методи пухта ўйланган 
стратегия бўлиб, ундан таълим олувчилар гуруҳ асосида ташкил этилган 
машғулотлари жараёнида фойдаланиш мумкин. Гуруҳ асосида ташкил 
этилган машғулотларда ушбу метод гуруҳ аъзолари томонидан илгари 
Гуруҳларнинг муаммоли вазиятнинг ечимини ишлаб чиқиши 
Муаммоли вазият тавсифини келтириш 
Кичик гуруҳларга бўлиш 
Гуруҳларнинг муаммоли вазиятнинг келиб чиқиш сабабларини 
аниқлаши 
Гуруҳларнинг муаммоли вазиятнинг оқибатлари тўғрисида фикр 
юритиши 
Тўғри ечимларни танлаш 

---

139 
сурилган ғояларни ўйғунлаштириш ҳамда улар ўртасидаги алоқаларни 
топа олиш имкониятини яратади. 
8-чизма. Кластер методининг тузилиши 
“Кластер” методини амалга ошириш қоидалари: 
1. Ниманики ўйлаган бўлсангиз, шуни қоғозга ёзинг. Фикрингизнинг 
сифати тўғрисида уйлаб ўтирмай, уларни шунчаки ёзиб боринг.
2. Ёзувингизнинг орфографияси ёки бошқа жиҳатларига эътибор 
берманг. 
3. Белгиланган вақт нихоясига етмагунча, ёзишдан тўхтаманг. Агар 
маълум муддат бирор бир ғояни ўйлай олмасангиз, у ҳолда қоғозга бирор 
нарсанинг расмини чиза бошланг. Бу ҳаракатни янги ғоя туғилгунча давом 
эттиринг. 
4. Муайян тушунча доирасида имкон қадар кўпроқ янги ғояларни 
илгари суриш ҳамда мазкур ғоялар ўртасидаги ўзаро алоқадорлик ва 
боғлиқликни кўрсатишга ҳаракат қилинг. Ғоялар йиғиндисининг сифати ва 
улар ўртасидаги алоқаларнинг кўрсатишини чекламанг
.