Ўзбекистон республикаси халқ таьлими вазирлиги

«КЕЙС – СТАДИ» методи

"Кейс" тушунчаси - ахборот мажмуаси, "Стади" тушунчаси- таълим деган маънони билдиради. Кейс стади - бу амалий вазиятни муаммоли ѐритиш асосида муаммони тушинишга, бахолашга ва муаммонинг ечимини топишга ѐрдам берувчи ахборот мажмуаси.

"Кейс-стади" методи
"Кейс-стади" методи бўйича ишлаш:
1. якка тартибда ишлаш (умумий вақтнинг 30% ):

• 
  вазият билан танишиш (матн бўйича ѐки сўзлаб бериш орқали);
  
• 
  муаммоларни аниқлаш; - ахборотни умумлаштириш; - ахборот таҳлили.
  

2. гуруҳда ишлаш (умумий вақтнинг 50%):

• 
  муаммоларни ҳамда уларнинг долзарблиги бўйича кетма-кетлигини аниқлаш;
  
• 
  муқобил ечим йўлларни ишлаб чиқиш;
  
• 
  ҳар бир ечимнинг афзал ва заиф жиҳатларини белгилаш; - муқобил ечимларни баҳолаш.
  

3 . якка тартибда ва гуруҳда ишлаш (умумий вақтнинг 20%): - муқобил вариантларни қўллаш имкониятларини асослаш; - ҳисобот ҳамда натижалар тақдимотини тайѐрлаш.

Кейс - ишлаб чиқаришдаги, давлат бошқарувидаги, иқтисодиѐт ѐки маданий ривожланишда содир бўладиган, аниқ муаммоли вазиятнинг тафсифидир. Кейс усули юқорида келтирилган йўналишдаги ҳаѐтий масалаларни ўқув машғулотларида таҳлил этиш ва ҳал қилиш усули ҳисобланади. Унда иштирокчиларга ҳақиқий ҳаѐтий вазият фикр юритиш таклиф этилади, бу вазият баѐнида фақат илмий масала ифодаланиб қолмасдан, ундаги муаммони ечиш жараѐнида ўзлаштирилиши зарур бўлган ўқув материали ҳам ифодаланиши керак."Кейс-стади"лардан фойдаланиш ўқувчиларда аниқ вазиятларни таҳлил қилиш ва баҳолашга, муаммоли вазиятдан чиқишга ѐрдам беради.

Кейс усулини қўллаш жараѐнида таълим олувчиларни вазиятни таҳлил қилишга ўргатиш мақсадида, вазиятни қуйидаги тартибда баѐн қилиш мақсадга мувоффиқ:

• 
  муаммоли (қўйилган муаммо бўйича муаммоли вазиятлар мажмуасини ажратиш талаб қилиниб, уларнинг турлари, ечиш усулларига мувофиқ ҳолда танланади);
  
• 
  тизимли (вазиятлар таркибининг тавсифлари ва вазифаларини аниқлаш);
  
• 
  сабаб-оқибатли (вазиятни келтириб чиқарган сабабларни аниқлаш);
  
• 
  тавсияли (вазиятни келтириб чиқарган сабабларни аниқлаш ва уни ечиш учун твсиялар бериш);
  
• 
  дастурий - мақсадли (жорий вазиятлар учун тадбирлар дастурини ишлаб чиқиш);
  
• 
  ташхисли (вазиятдаги фаолият мазмунини ташхислаш, уни моделлаш).
  

Ўқув машғулотларида кейсларни ҳал қилиш алгоритми қуйидагича амалга оширилади:

• 
  топшириқни бериш (топшириқни бажариш муддатини белгилаш, кейсни ечимини баҳолаш тизими билан таништириш, дарснинг технологик моделини аниқлаш);
  
• 
  таълим бериувчининг кириш сўзи. Асосй топшириқ ва саволларни қўйилиши;
  
• 
  таълим олувчиларни 4-6 кишидан иборат кичик гуруҳларга ажратилиши;
  
• 
  кичик гуруҳлар фаолиятини ташкил этиш (гуруҳларни номлаш, етакчиларни аниқлаш);
  
• 
  кичик гуруҳлар ишини ташкил этиш (мунозара, муҳокама ва тўғри ечимни белгилаш учун вақт ажратиш);
  
• 
  кичик гуруҳларнинг тақдимоти;
  
• 
  ўқитувчининг умумлаштирувчи сўзи, унинг кейслар ечими ҳақидаги фикрлари;
  
• 
  гуруҳлар ишини баҳолаш босқичи;
  
• 
  ўқитувчининг якунловчи сўзи, машғулот бўйича хулосалар чиқариш.
  

Кейсларни ҳал қилишда ўқитувчи таълим олувчиларни йўналтириб туриши, улардаги фаолликни қўллаши, ҳал қилинаѐтган муаммога нисбатан қизиқишни кучайтириб бориши лозим.