|
23.3. H.323 стандартнинг базали архитектураси
Стандартда
кўрсатилган
H.323
«объектлари»га
терминаллар,
мультимедиашлюзлари,
кўпнуқтали
конференцияларни
бошқариш
қурилмалари ва зона назоратчилари кирадилар (23.4 расм).
23.4 расм. H.323 стандартнинг базали архитектураси.
Терминал (Terminal)
– конференцияда қатнашиш учун мўлжалланган
охирги мультимедиа қурилмаси (овоз, видео, маълумотлар).
246
Мультимедиали шлюз (Gateway) –
хар хил турдаги тармоқларни
бирлашиш учун мультимедиа ва бошқариш ахборотларни ўзгартириш учун
мўлжалланган қурилмаси.
Кўпнуқтали конференцияларни бошқариш (Multipoint Control Unit –
MCU) –
учта ва ундан ортиқ қатнашувчилар билан конференцияни ташкил
қилиш учун мўлжалланган.
Зона назоратчиси (Gatekeeper, Привратник, Конференц-менеджер) –
тармоқни бошқаришни таъминлаб берадиган ва виртуал телефон станция
вазифасини бажарадиган тавсия қиладиган, лекин мажбурий эмас,
қурилмаси.
Терминал
тушунчада (23.5 расм) стандарт реал вақтда бир бири билан
мулоқотда бўлган фойдаланувчиларга рухсат берадиган тармоқнинг охирги
нуқталар қурилмаси деб тушунади.
Терминаллар H.245 – уланиш параметрларни мослашиш, Q.931 –шу
уланишни параметрларни мослашиш ва уланишни ўрнатиш протоколларни,
RAS канали (Registration/ Admission/ Status) зона назоратчи билан улаш
(Gatekeeper), RTP/RTCP протоколи аудио ва видео пакетлари билан ишлаш
учун, G.711 протоколи аудио оқимларни сиқиш учун. Тавсифномаларга қараб,
H.323 терминали учун видеокодекларни, T.120 протоколни ва MCU
имкониятларни қувватлаш яхши деб ҳисобланади.
23.5 расм. H.323 терминалнинг структураси.
247
Стандартда видео функциялари шарт эмас деб қарамасдан, хамма
видеоимконятлари билан терминаллар H.261 кодекни қувватлаш керак,
хамда H.261 кодекнинг ривожланиши деб ҳисобланган H.263ни қувватлаш
деб яхши ҳисобланади.
H.263 кодек ёрдами билан олинган видеорасм ёқори сифатга эга
бўлади, чунки харакатни кўрсатиш учун ярим пиксель технологияси
ишлатилади. Бундан ташқари, Хаффман бўйича ишлатилган кодлаштириш
пастроқ узатиш тезликлари билан ишлаш учун оптималлаштирилган.
Мультимедиашлюз
–бу конференцияда опционал элементи ҳисобланади.
У хар хил функцияларни бажариш мумкин. Унинг асосий функцияси узатиш
протокол форматларни ўзгартириш масаласи ҳисобланади (масалан, H.225.0
ва H.221). Одатда мультимедиа шлюзлари хар хил турдаги тармоқлар
ўртасида боғланишни қувватлаш учун ишлатилади. 23.6. расмда H.323/PSTN
шлюзи кўрсатилган.
Зона назоратчиси
(23.7. расм) – тармоқ бошқарувини таъминлаб
берадиган ва виртуал телефон станция вазифасини бажарадиган тавсия
қиладиган, лекин мажбурий эмас, қурилмаси ҳисобланади.
23.6 расм. H.323/PSTN мультимедиа шлюзи.
23.7 расм. Зона назоратчиси (Gatekeeper)
248
Зона назоратчининг асосий функциялари:
Чақирувларни бошқариш ва адресациялаш;
УАТС учун мўлжалланган телефон маълумотномаси ва
хизматлар асосий хизмат турларини таъминлаб бериш (чақирувларни
узатиш ва йўналтириш ва ҳ.қ.);
Хизмат кўрсатиш сифатини (QoS) таъминлаб бериш учун H.323
иловаларнинг ўтказиш полосани ишлатишни бошқариш;
Тармоқ ресурсларни умумий фойдаланишни бошқариш;
Тизимли администрациялаш ва хавфсизлигини таъминлаш.
H.323 тавсифномаси зона назоратчини шарт эмас компонент деб
аниқлайди, шунга қарамасдан бу қурилма бўлмаса IP-телефония ва
мультимедияли телеконференция иловалари учун H.323 стандарт
яратувчилари
томонидан
назарга
олинган
хар
хил
хизматлардан
фойдаланиш имконият бўлмайди.
Кўпнуқтали конференцияни бошқариш қурилмаси(MCU)
– учта ва
ундан ортиқ қатнашувчилари ўртасида конференцияни қувватлаш учун
мўлжалланган. Бу қурилмада назоратчи MultipointController (MC) бўлиши
керак, ва процессорлар MultipointProcessors (MP) хам бўлиши мумкин.
Назоратчи MCН.245 протоколини қувватлайди ва терминаллар ўртасида
аудио ва видео оқимларни қайта ишлаш параметрларни мослаштириш учун
мўлжалланган. Процессорлар шу оқимларни комматуциялаш, микширлаш
ва қайта ишлаш билан шуғулланади.
Кўпнуқтали
конференциянинг
конфигурацияси
марказлашган,
марказлашмаган (23.8 расм), гибридли ва аралаш бўлиши мумкин (23.9
расм).
Марказлашган
кўпнуқтали конференция MCU қурилмани борлигини
талаб қилади. Хар битта терминал MCU билан аудио, видео, маълумотлар
оқимлари ва “нуқта- нуқта” схема бўйича бошқариш командалари билан
алмашади. Назоратчи MC H.245 протоколини фойдаланиб хар битта
терминал имкониятларни аниқлайди. Процессор MP хар битта терминал
учун керак бўлган мультимедияли оқимларни шакллантиради ва уларни
юборади. Бундан ташқари, процессор ахборотларнинг хар хил тезлиги билан
хар хил кодеклардан оқимларни ўзгартиришни таъминлаб бериш мумкин.
249
23.8 расм. H.323да конференцияларни марказлашган ва
марказлашмаган ташкил қилишнинг схемалари.
Видеоконференцалоқани ташкил қилишнинг
гибридли схемаси
иккита
олдингиларнинг комбинацияси ҳисобланади. Конференцияда қатнашганлар
H.323 терминаллари MCUга юбормасдан хамма қолган қатнашувчиларга фақат
аудио ёки фақат видео оқимларни кўпадресли узатишни амалга оширади.
Қолган оқимларни узатиши терминаллар ва MCU ўртасида “нуқта -нуқта”
схема бўйича амалга оширади. Бу холатда хам назоратчи, хам MCU процессори
ишга тушади.
23.9 расм. H.323да конференцияларни марказлашмаган ва
250
аралаш ташкил қилиниш схемалари.
Видеоконференцияни
ташкил
қилишнинг
аралаш
схемада
терминалларнинг
битта
гурухи
марказлашган,
бошқа
гурухи
эса
марказлашмаган схема бўйича ишлаши мумкин.
Марказлашмаган
кўпнуқтали
конференция
гурухли
адресация
технологиясини
ишлатади.
Конференцияда
қатнашадиганлар
H.323
терминаллари MCUга юбормасдан қолган қатнашувчиларга мультимедиа
оқимларни кўпадресли узатишни амалга оширади. Назорат ва бошқарув
маълумотларни узатиши терминаллар ва MCU ўртасида “нуқта нуқта” схема
бўйича амалга оширади. Шу холатда кўпнуқтали узатиш назорати MC
назоратчи томонидан амалга оширилади.
Do'stlaringiz bilan baham: |
