Ўзбекистон республикаси ахборот технологиялари ва коммуникацияларини

РАҚАМЛИ ИҚТИСОДИЁТНИ РИВОЖЛАНТИРИШНИНГ 
МУАММОЛАРИ ВА ЕЧИМЛАРИ 
М.Бутабоев, Ф. Илхомов 
ТАТУ Фарғона филиали 
АННОТАЦИЯ 
Илмий мақолада Ўзбекистонда рақамли иқтисодиётнинг ташкил 
топиши ва ривожланишининг долзарб масалалари ўрганилган. Корхона ва 
компанияларда 
рақамли 
иқтисодиётни 
шакиллантириш 
борасидаги 

---

552 
муаммолар 
ўрганилган. 
Уларнинг 
ечимлари 
назарий 
жиҳатдан 
тушунтирилган. 
Рақамли иқтисодиёт тушунчаси, унинг белгилари, моҳияти ёритилган. 
Рақамли иқтисодиёт тушунчасига турлича ёндашувлар, мутахассис 
олимларнинг берган таърифлари ўрганилган ва ҳулосалар қилинган. 
Калит сўзлар: рақамли иқтисодиёт, виртуал иқтисодиёт, реал 
иқтисодиёт, криптовалюталар, виртуал корхоналар, электрон ҳукумат, 
электрон тижорат, электрон мулоқотлар. 
Рақамли иқтисодиёт тармоқларининг бошқарув тизимини АКТ асосида 
такомиллаштириш ва интелектуал ғояларни бошқариш ва инновацион 
жараёнларни амалга жорий этишнинг айрим муаммолари қатор етакчи 
хорижий иқтисодчи-олимларнинг илмий ишларида ўрганиб чиқилган, 
жумладан бу соҳада Г.А.Титренко, Т.М.Коулопоулос, Л.А.Трофимова, 
С.В.Валдайцев, Т.А.Гаврилова, Д.И.Муромцев ва бошқалар илмий 
тадқиқотлар олиб боришган. 
Хўш рақамли иқтисодиётўзи нима? Рақамли иқтисодиёт ёки хамкор, 
гибрид иқтисодиёт реал ва виртуал борликни қўшилиб кетишидан вужудга 
келади. Рақамли иқтисодиёт тушунчасига бир қатор таърифлар берилган. 
Жумладан, иқтисодиёт фанлари доктори, Россия Фанлар академиясининг 
мухбир аъзоси В.Иванов “Рақамли иқтисодиёт–реал ҳаётимизни тўлдирадиган 
виртуал муҳит” - деб таърифлайди. Томск давлат университетининг 
профессори, Р.Мешчеряковнинг фикрича “рақамли иқтисодиёт” атамасига 
икки ҳил ёндашиш мавжуд. Рақамли технологиялар асосида электрон товар 
ва хизматлар алмашинуви тавсифловчи рақамли иқтисодиёт: биринчи 
ёндашув “классик” деб номланиб, классик мисоллар - телетиббиёт, масофавий 
таълим, дори-дармонларни сотиш (фильмлар, телевизорлар, китоблар ва 
бошқалар). Иккинчи ёндашув: “рақамли иқтисодиёт” илғор рақамли 
технологиялардан фойдаланган ҳолда ишлаб чиқаришдир. М.Л. Калужский