Ўзбекистон республикаси ахборот технологиялари ва коммуникацияларини

Ochiq (open) xabar 
Mahalliy munosabatlarni o'rnatish va asosiy parametrlarni almashish uchun 
foydalaniladigan ochiq xabar turi. TCP ulanish o'rnatilgach, darhol yuboriladi. 
Update (yangilash) xabari 
Update (yangilash) - marshrutlash ma'lumotlarini almashtirish uchun 
ishlatiladi. 
Notification (Bildirishnoma) xabari 
Notification (Bildirishnoma) xabari - BGP xatolar paydo bo'lganda ishlatiladi. 
Xabarni yuborganingizdan so'ng, qo'shni bilan suhbat to`xtatiladi. 
Qo`shnilar bilan aloqa holati 
 Idle (bo`sh, ishlamayotgan); 
 Connect (ulash); 
 Open sent (ochiq uzatilgan); 
 Open confirm (ochiq tasdiqlash); 
 Active (faol); 
 Established (tashkil etilgan). 
Xulosa qilib aytishimiz mumkinki, BGP transport protokoli sifatida BGP dan 
foydalanadi, ishonchli, bog'lanishga asoslangan yetkazib berishni ta'minlaydi. BGP 
da barcha ulanishlar ishonchli va shuning uchun xatolarni qayta yuborishni yoki 
to'g'rilash mexanizmini nazarda tutmaydi. BGP 179 TCP portidan foydalanadi. Ikki 
BGP routerlari bir-birlari bilan TCP aloqasi o'rnatadilar va aloqani ochish va ulanish 
parametrlarini tasdiqlash uchun xabar almashishadi. Ikki BGP routerlari bir-birlari 
bilan TCP aloqasi o'rnatadilar va aloqani ochish va ulanish parametrlarini tasdiqlash 
uchun xabar almashishadi. BGP protokolining asosiy vazifasi AS tarmoqlarni 
bog’lash va ishonchli marshrutlashni tashkil qilish hisoblanadi. 
 

---

264 
Adabiyotlar: 
1. 
Принципы маршрутизации в Internet. Самое полное описание протокола 
BGP 4 - Сэм Хелеби и Денни Мак-Ферсон
 2-е издание. 
2. 
BGP—Xgu.ru.html 
3. 
http://isp-servis.ru/clanky.html 
4. 
https://mcp1971.livejournal.com/10203.html 
IS-IS PROTOKOLINING XUSUSIYATLARI VA IMKONIYATLARI 
U.M. Abdullayev, K. Sherjanova 
Muhammad al-Xorazmiy nomidagi TATU 
 
IS-IS (Intermediate System to Intermediate System) - Dinamik 
marshrutizatsiya protokoli hisoblanadi. IS-IS aloqa holatini ko'rsatuvchi 
marshrutlash protokoli hisoblanadi. IS-IS protokolining asosiy xususiyatlari: 

Link-state (bog`lanish, aloqa holati haqidagi) marshrutlash protokoli; 

Eng qisqa yo'lni qidiruvchi Deykstra algoritmidan foydalanadi; tez 
yaqinlik o`rnatish; 

VLSM (Variable Length Subnet Mask – O`zgaruvchan uzunlikdagi quyi 
tarmoq maskasi) qo'llab-quvvatlash; 

Kanallarning holati to'g'risida ma'lumot almashish uchun link-state (aloqa 
holati) paketlaridan hamda qo`shnichilik munosabatlarini o'rnatish va ulanish uchun 
hello paketlaridan foydalanish; 

O`tkazish qobiliyati, xotira va protsessordan samarali foydalanish; 

U marshrutlashning ikki darajasini qo'llab-quvvatlaydi: 
- 1-daraja: IS-IS zonasi (hududi) ichida marshrutlash. Protokol ES (End 
System – oxirgi tizim) va IS (Intermediate System – oraliq tizim) joylashganligini 
aniqlaydi va keyin har bir tizimga kirish uchun marshrutlash jadvalini hosil qiladi. 
1-darajali marshrut zonasidagi barcha qurilmalar bir xil zona adreslariga ega. 
Zonada marshrutlash mahalliy (lokal) ahamiyatga ega bo'lgan adres qismi (tizim 
identifikatori) va eng qisqa yo'lni tanlashga asoslangan. 
- 2-daraja. Ushbu qatlamdagi routerlar 1-darajali zonalarni topib, ular 
orasida marshrut jadvalini tuzadi. 2-daraja marshrut zonasidagi barcha IS lar 
ma'lumotlarni qisqa yo'l orqali yuborish uchun ushbu zona manzilidan foydalanadi.