Ўзбекистон республикаси ахборот технологиялари ва коммуникацияларини ривожлантириш

Тадбиркорликни амалга ошириш шарт-шароитлари ва 
босқичлари. Бизнес ва тадбиркорликнинг юқорида айтилган 
моҳияти ва хусусиятларидан келиб чиқадики, бизнеснинг яша-
ши ва ривож топиши учун қуйидаги шарт-шароитлар зарур:
- мулкка эгалик қилиш ва пировард маҳсулдорликка эри-
шиш ва шуниндек моддий неъматларга эгалик қилиш ҳуқу қини 
олиш ёки у ҳуқуқни бошқаларга ўтказиш имконияти;
24
«Тадбиркорлик фаолиятининг жадал ривожланишини таъминлашга, хусусий мулкни 
ҳар томонлама ҳимоя қилишга ва ишбилармонлик муҳитини сифат жиҳатидан яхшилашга 
доир қўшимча чора-тадбирлар тўғрисида»ги Ўзбекистон Республикаси Президентининг 
Фармони. 2016 йил 5 октябрь.

---

300
- нисбатан хўжалик субъектларини мустақил фаолият 
кўрсата олиши, уларнинг хўжалик фаолиятида иқтисодий 
жиҳатдан эркин бўлиши; жумладан шартнома тузишда, 
қўшилишда, фаолият турини танлашда, истеъмолчиларни 
танлашда;
- айирбошлаш шаклларини ривожлантириш, яъни товар-
пул муносабатларининг мувофиқлиги, жумладан меҳнатни 
эркин равишда айирбошлаш, ёллаш, яъни бозорга бемалол 
кириш имкониятларининг мавжудлигидир.
Бизнес фаолияти иштирокчиларининг манфаатлари. Биз-
нес фаолиятини амалга ошириш шарт-шароитлари ички ва 
ташқи шароитларга бўлинади:
- ички шароитлар – капитал ёки сармоя эгалари, менед-
жерлар ва ёлланган меҳнат ходимлари ўртасидаги муноса-
батлардан ташкил топади;
- ташқи муҳит ёки шароитлар – бизнес фаолиятини таш-
кил этувчилар билан давлат ва ижтимоий ташкилотлар, тузил-
малар, хомашё етказиб берувчилар, кредиторлар ва истеъмол-
чилар ўртасидаги алоқадорлик, боғлиқлик, уларнинг бир-би-
рига ўзаро таъсири билан ифодаланади.
Тадбиркорликни амалга ошириш босқичлари:
1-босқич – шароит ва ҳолатларни ўрганиш. Яхши тин-
глаш ва изчил ҳар-бир иқтисодий ҳодисаларни ўрганиш 
қобилиятига эга бўлиш ишбилармон учун энг керакли во-
ситалардан биридир. Керакли ахборотларни юқори малака-
ли мутахассислар, экспертлар, матбуот воситалари ва шулар 
қаторида дўстлардан билиб олиш катта санъатни талаб эта-
ди.
2-босқич – ишлаб чиқариш соҳасини танлаш. Буни икки 
йўл билан амалга ошириш мумкин:
Биринчидан, маҳсулот ёки хизматга бўлган эҳтиёжнинг 
маълум даражасига қараб;
Иккинчидан, чуқур, изчил ўрганишлар ва текширишлар 
асосида, режали, унумли стратегик ишбилармонлик катта 
пул ютуқларига эришишга олиб келади.
3-босқич – якка ёки жамоа шаклидаги ишбилармонликни 
юритиш. Якка ишбилармонлик шундан иборатки, бизнесмен 
ҳам таваккалчиликни, ҳам жавобгарликни ўз бўйнига олади.

---

301