Ўзбекистон республикаси ахборот технологиялари ва коммуникацияларини ривожлантириш вазирлиги

Mantiqiy elementlar 1. Jadval

Nomlanishi	Shartli belgilanishi	Bajaradigan vazifa(funksiya)si
YO‘Q
VA		Z = X1 ^ X2 ^ X3
YOKI		Z = X1 v X2 v X3
VA – YO‘Q		___________ Z = X1 ^ X2 ^ X3
YOKI– YO‘Q		__________ Z = X1 v X2 v X3
RS tipidagi Trigger		(S=1)→(Z=1), (R=1)→(Z=0), (S=0, R=0) – holati saqlanadi, (S=1, R=1) – holati mavhum.

“YOKI” mantiqiy amalini bajarish.

Mazkur amal elementning chiqish nuqtasida 1 signali yuzaga kelishi uchun, kirish nuqtalarining birortasida 1 signali mavjud bo‘lishi kifoya, degan ma’noni anglatadi. Kontaktli ko‘rinishda bunday holat bir nechta relelarning ulovchi K₁, K₂, K_Z kontaktlarining parallel ulanganligiga mos keladi, ya’ni ko‘rstilgan K₁, K₂, K_Z kontaktlardan birortasi ulanib qolsa (kirish signali 1 ga teng bo‘lsa) rele R ishga tushib ketadi. (chiqishda ham signal 1 ga teng bo‘ladi).

Yuqorida ko‘rsatilgan qoidalarni boshqa tipdagi qurilmalarda qo‘llash, ularni avtomatik boshqarish tizimi tenglamalariga mos tarzda ulash orqali amalga oshirish va elektr sxemalarini tuzish yo‘li bilan bajariladi.
Nazorat savollari

1. Haqiqiylik jadvalidan foydalanib, konyuktor mantiqiy amalini izohlang.

2. Konyuktor, Dizyunktor ME shartli belgisini tasvirlab bering.

3. Dizyunktor teskari mantiqda qanday mantiqiy funksiya ishini bajaradi.

4. Bul algebrasida YOKI mantiqiy funksiyasini yozib bering.
Mustaqil topshiriq

Yuqoridagi HAM, YOKI mantiqiy elementlarini shartli grafik belgilanishidan foydalanib Electronics Workbench dasturida sxemasini yarating.

1. 
   A=1 va B=1 holat uchun
   

2) A=1 va B=0 holat uchun

3) A=0 va B=1 holat uchun

4) A=0 va B=0 holat uchun

Hisobot tarkibi

1. Laboratoriya ishining nomi va uni bajarishdan maqsad.

2. Prinsipial sxemasi.

3. Har bir bajarilgan ish va natijalar (jadval, grafik va boshqalar).

4. Xulosa.