Ўзбекистон республикаси адлия вазирлиги тошкент давлат юридик институти

Участка судлари 
умумий судлар тизимининг қуйи бўғинини 
ташкил қилади. Улар битта ёки бир неча участка судьяларидан 
иборат бўлиши мумкин (айрим участка судларида уларнинг сони 30 
дан ошади). Агарда участка судида фақат битта судья ишлаётган 

---

264 
бўлса, унга ер судьялари орасидан доимий ўринбосар тайинланади. 
Бу ерда фуқаролик ишлари судья томонидан якка тартибда кўриб 
чиқилади. Участка судьяси судловига 3000 еврогача миқдордаги 
мулкий низолар, шунингдек, даъво суммасидан қатъи назар яшаш 
жойлари ва бошқа биноларни ижарага бериш тўғрисидаги низолар, 
меҳмонхоналар эгалари ва мижозлари ўртасидаги, транспорт 
воситалари ҳайдовчилари ва йўловчилари ўртасидаги, сайёҳлик 
бюролари ва сайёҳлар ўртасидаги ва ҳ.к. низолар тегишлидир. 
Участка судларида битта ёки бир нечта судья никоҳ-оила ишларига 
тегишли, жумладан, никоҳни бекор қилиш, алимент ундириш ва ҳ.к. 
ишларни кўриб чиқишга ихтисослашади. 
Участка судларида жиноят ишлари судья томонидан якка 
тартибда ёки шеффенлар суди томонидан кўриб чиқилиши мумкин. 
Участка судьяси якка тартибда хусусий айблов тартибида қўзғатилган 
ишларни, бундан ташқари, ножўя қилмиш тоифасига кирувчи 
жиноий ҳаракатлар тўғрисидаги ишларни ва, ниҳоят, прокурор 
таклифига кўра, ножўя илмиш учун тайинланадиган жазодан оғирроқ, 
яъни бир йилдан ортиқ озодликдан маҳрум қилиш жазосини қўллаш 
кутилмайдиган айрим жиноят ишларини кўриб чиқади. 
Участка судьяси айбланувчининг розилиги билан прокуратура 
ёки полиция тақдим қилган материаллар асосида суд муҳокамасини 
ўтказмасдан, “жазо тўғрисидаги буйруқ” йўли билан ҳукм чиқариши 
мумкин. Бироқ бу ҳолатда озодликдан маҳрум қилиш билан боғлиқ 
жазо тайинланиши мумкин эмас, “жазо тўғрисидаги буйруқ” эса 
судланган шахс бир ҳафта ичида уни бекор қилишни ва суд 
муҳокамаси ўтказишни талаб қилмаган ҳоллардагина ижро этилади.