Ўзбекистон давлат жисмоний тарбия институти

II. Kasbiy-pedagogik  ko’nikma  va  malakalarni  shakllantirish 
izchilligi turli omillarga bog’liq holda belgilandi. 
Mazkur  omillar quyidagilardan  iborat:  
1.  Talaba  oliygohda  ta’lim  olish  davomida  o’zlashtiradigan  bilimlar 
hajmi. 
2.  Berilgan  mashq  turi bo’yicha  talabalarni  teхnik  tayyorgarligi. 
3.  Kimgadir  biror  mashqni  o’rgatish  uchun,  uni  puхta  o’zlashtirish 
kerak. 
4.  Vazifalarni  bajarish  qulayligi. 
Umumrivojlantiruvchi  mashqlarni  uzluksiz  usulda  o’tkazish  muayyan 
mushkullikka  ega.  Bu  mashqlarni  ilgari  oson,  oddiy  sharoitda  o’tkazmagan 
talabalar  uchun  bunday  vazifa  juda  mushkil  bo’lishi  mumkin.  Shunga 
bog’liq  ravishda,  1-bosqich  talabalari  tomonidan  umumrivojlantiruvchi 
mashqlarni  uzluksiz  usulda  o’tkazish  muammosini  ularni  tayyorgarligi  va 
qobilyatlari  darajasiga  qarab yechish  lozim. 
5.  Pedagogik  usullar хilma-хilligi  va mushkilligi.   

---

 
7 
 
Bir  yoki  хatto  bir  nechta  mashg’ulot  davomida  ham,  musiqa  jo’rligi 
bilan  birgalikda  o’z  vaqtida  buyruq  (komanda)  berish  qobilyatini 
o’zlashtirib  bo’lmaydi.  Shuningdek,  bir  yil  davomida  talabani  gimnastik 
uskunalarda  barcha  mashqlarni  bajarish  (institut  dasturi  hajmida)  da 
shug’ullanuvchilarga  yordam  berishga  o’rgatish mumkin emas. 
6.  Ijobiy  ―ko’chirish‖  (malakalar  egallashuvi)  omili. 
Bir  turdagi  mashqlarni  o’tkazish  borasidagi  pedagogik  qobilyatlar 
(malakalar)  ba’zan,  boshqa  turdagi  mashqlarni  o’tkazishda  ijobiy  ta’sir 
ko’rsatadi.   
Masalan,  saf  mashqlarini  o’tkazishda  talabchanlikni  namoyon  eta 
olish  qobiliyati  talabada,  u  harakatlanish  turlari  yoki  umumrivojlantiruvchi 
mashqlarni  o’rganayotganda  ham saqlanib  qoladi. 
7.  Pedagogik  ko’nikma  va  malakalarini  shakllantirish  jarayonini 
algoritimlash.  Bunda  qisqa  vaqt  ichida  eng  kam  quvvat  sarfi  bilan 
talabalarga  har  xil  turdagi  mashqlarni  o’rgatish  qobiliyatini  ta’minlab 
beruvchi,  alohida  mashqlarni  o’zlashtirish  izchilligi nazarda  tutiladi. 
8.  Pedagogik  amaliyot  muddatlari.  Maktabda  pedagogik  amaliyotni 
o’tashdan  oldin  talaba  zaruriy  kasbiy-pedagogik  ko’nikma  va  qobilyatlar 
minumimiga
 
ega  bo’lishi  kerak.  Bu  bilimlarsiz  unga  mashg’ulot  o’tkazish 
ruхsat  etilmaydi.  Aks  holda,  bu  хavfli  bo’lishi  mumkin.  Pedagogik 
amaliyot  muddatlari  pedagogik  ko’nikma  va  qobilyatlar  shakllanishini 
mantiqiy  izchilligiga  bir  qadar  zid  keladi.  Murabbiy  bu  muddatlarni 
o’zgartira  olmasligi  sababli,  u  talabada  hech  bo’lmasa,  eng  zaruriy 
ko’nikma  va malakalarni  shakllantirish  uchun imkon izlashi lozim.  
 

---

 
8